Το αδιέξοδο και τον εγκλωβισμό στον οποίο έχουν οδηγήσει οι κυβερνητικές πολιτικές τις ενεργειακές κοινότητες στην Ελλάδα και τον οποίο επισημαίνουν, με κοινή επιστολή τους προς το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) και τη Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ), η Οργάνωση Electra Energy και η Ε.Κ.ΠΟΙ.ΖΩ., με την υποστήριξη 14 ενεργειακών κοινοτήτων και φορέων, αναδεικνύουν με ερώτηση Κοινοβουλευτικού Ελέγχου που κατέθεσαν έξι (6) βουλευτές της Νέας Αριστεράς, με πρωτοβουλία της βουλευτή Φλώρινας, Πέτης Πέρκα.
Η επιστολή αναφέρει πως στην παρούσα χρονική στιγμή οι Ενεργειακές Κοινότητες του νόμου 4513/2018 βρίσκονται βίαια εγκλωβισμένες, εξαιτίας της ασάφειας που δημιούργησε το νέο θεσμικό πλαίσιο που νομοθέτησε η κυβέρνηση με τον νόμο 5037/2023 που προβλέπει τη σύσταση Κοινοτήτων Ανανεώσιμης Ενέργειας (ΚΑΕ) και Ενεργειακών Κοινοτήτων Πολιτών (ΕΚΠ). Αναφέρει ειδικότερα ότι δεν μπορούν να προχωρήσουν νέα έργα, ενώ παράλληλα δεν είναι σαφές το πλαίσιο για την μετατροπή των υφιστάμενων Ενεργειακών Κοινοτήτων που έχουν συσταθεί με βάση το νόμο 4513/2018 σε άλλη νομική μορφή.
Σημειώνει επίσης και το πρόβλημα μη εφαρμογής του εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού παραγωγής και κατανάλωσης ενέργειας μέσω των ενεργειακών κοινοτήτων προς τα μέλη τους που θέτουν οι συνυπογράφουσες την επιστολή Ενεργειακές Κοινότητες, Φορείς και Οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών, καθώς δεν τηρούνται από τους προμηθευτές ενέργειας και τον ΔΕΔΔΗΕ οι όροι των συμβάσεων εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού που αφορούν στην εκκαθάριση απορροφηθείσας και εκχυθήσας ενέργειας σε κάθε εκκαθαριστικό λογαριασμό, όπως προβλέπεται από το ισχύον θεσμικό πλαίσιο. Ο αριθμός τέτοιων έργων που έχουν λάβει όρους σύνδεσης ανέρχεται σε 134 (!) ανά την επικράτεια, γεγονός που δημιουργεί μία κρίσιμη μάζα χιλιάδων πολιτών/καταναλωτών, οι οποίοι παγιδεύονται σε καθεστώς ενεργειακής φτώχειας, ειδικά εν μέσω μιας γενικευμένης ενεργειακής κρίσης.
Οι βουλευτές της Νέας Αριστεράς ζητούν από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας να προβεί άμεσα στην έκδοση Υπουργικής Απόφασης για να αποσαφηνίσει τη διαδικασία μετατροπής των υφιστάμενων Ενεργειακών Κοινοτήτων του νόμου 4513/2018 σε ΚΑΕ και ΕΚΠ του 5037/2023 και να προχωρήσει σε παρεμβάσεις σε συνεργασία με τη ΡΑΑΕΥ για να λύσει το πρόβλημα μη εφαρμογής ενεργειακού συμψηφισμού παραγωγής και κατανάλωσης ενέργειας από τους προμηθευτές ενέργειας και τον ΔΕΔΔΗΕ στα μέλη των ενεργειακών κοινοτήτων.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης όπως κατατέθηκε:
Αθήνα, 15.01.2024
ΕΡΩΤΗΣΗ
Προς τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας
Θέμα: “Σε εγκλωβισμό και αδιέξοδο οδηγεί τις ενεργειακές κοινότητες η κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας”
Το αδιέξοδο και τον εγκλωβισμό στον οποίο έχουν οδηγήσει οι κυβερνητικές πολιτικές τις ενεργειακές κοινότητες στην Ελλάδα επισημαίνουν, με κοινή επιστολή τους προς το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) και τη Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ), η Οργάνωση Electra Energy και η Ε.Κ.ΠΟΙ.ΖΩ., με την υποστήριξη 14 ενεργειακών κοινοτήτων και φορέων.
Συγκεκριμένα την επιστολή συνυπογράφουν οι: ΕΣΕΚ ΣΥΝ.ΠΕ -Ενεργειακή Συνεταιριστική Εταιρεία Καρδίτσας, Ενεργειακή Κοινότητα Νότιου Αιγαίου Αλληλενέργεια, Ενεργειακή Κοινότητα Ηλιοτρόπιο Λέσβου, Κοινέργεια Ενεργειακή Κοινότητα Αττικής Solarity.Coop, EKOIN Υψηλάντη Κοζάνης, Greenpeace Greece, The Green Tank, Ενεργειακή Κοινότητα Φαρμακοποιών, Hyperion Energy Community, “Απόλλων” & “Ηώς” (ΕΚΟΙΝ του Συνεταιρισμού Φαρμακοποιών), Vrodados (Ενεργειακή Κοινότητα Χίου), Aέναον – Ενεργειακή Κοινότητα Ηλείων και προς την ΡΑΑΕΥ και το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, επισημαίνουμε το αδιέξοδο στο οποίο βρίσκονται δεκάδες ενεργειακές κοινότητες στην Ελλάδα.
Όπως είχαν επισημάνει περιβαλλοντικές Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις και υφιστάμενες ενεργειακές κοινότητες κατά την ψήφιση του νόμου 5037/2023, τον Μάρτιο του 2023, το νέο θεσμικό πλαίσιο που προβλέπει τη σύσταση Κοινοτήτων Ανανεώσιμης Ενέργειας (ΚΑΕ) και Ενεργειακών Κοινοτήτων Πολιτών (ΕΚΠ) δημιουργεί ασάφεια σχετικά με τη διαδικασία μετατροπής μίας ενεργειακής κοινότητας του νόμου 4513/2018 σε ΚΑΕ ή ΕΚΠ.
Στην επιστολή σημειώνεται πως στην παρούσα χρονική στιγμή οι Ενεργειακές Κοινότητες του νόμου 4513/2018 βρίσκονται βίαια εγκλωβισμένες. Γίνεται αναφορά ειδικότερα στο ότι δεν μπορούν, σύμφωνα με την παρ.4 του άρθρου 61 του νόμου 5037/2023, από την 01.11.2023 να δημιουργήσουν νέα έργα, ενώ παράλληλα δεν είναι σαφές το πλαίσιο για την μετατροπή τους σε άλλη νομική μορφή.
Ασάφεια χαρακτηρίζει και το νομοθετικό πλαίσιο και προβλέψεις για τα έργα εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού των ενεργειακών κοινοτήτων του ν.4513/2018 που βρίσκονται είτε σε λειτουργία, είτε στο στάδιο αδειοδότησης στα οποία συμμετέχουν και ΜΜΕ, στην περίπτωση που αποφασιστεί η μετατροπή τους σε ΚΑΕ ή ΕΚΠ. Δηλαδή το πώς θα διασφαλιστεί ότι τα έργα αυτά, και κυρίως οι σημαντικές επενδύσεις των συμμετεχόντων νομικών προσώπων, θα μείνουν ανεπηρέαστα σε περίπτωση μετατροπής.
Οι συνυπογράφουσες Ενεργειακές Κοινότητες, Φορείς και Οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών, υπογραμμίζουν τέλος το πρόβλημα μη εφαρμογής του εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού παραγωγής και κατανάλωσης ενέργειας μέσω των ενεργειακών κοινοτήτων προς τα μέλη τους. Αυτό καθώς δεν τηρούνται από τους προμηθευτές ενέργειας και τον ΔΕΔΔΗΕ οι όροι των συμβάσεων εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού που αφορούν στην εκκαθάριση απορροφηθείσας και εκχυθήσας ενέργειας σε κάθε εκκαθαριστικό λογαριασμό, όπως προβλέπεται από το ισχύον θεσμικό πλαίσιο. Σε πολλές περιπτώσεις διαπιστώνεται ότι ακόμα και μετά το πέρας των 14 μηνών δεν έχει διενεργηθεί εκκαθάριση. Όπως αναφέρουν, δεδομένου ότι ο αριθμός τέτοιων έργων που έχουν λάβει όρους σύνδεσης ανέρχεται σε 134 (!) ανά την επικράτεια, δημιουργείται μία κρίσιμη μάζα χιλιάδων πολιτών/καταναλωτών, οι οποίοι παγιδεύονται σε καθεστώς ενεργειακής φτώχειας, ειδικά εν μέσω μιας γενικευμένης ενεργειακής κρίσης.
Επειδή οι Ενεργειακές Κοινότητες του 4513/2018 αποτελούν καθοριστικό εργαλείο διάχυσης των οφέλους της πράσινης μετάβασης στις τοπικές κοινωνίες και εξασφαλίζουν τη συμμετοχή της κοινωνίας και την κοινωνική αποδοχή της μετάβασης
Επειδή οι Ενεργειακές Κοινότητες διασφαλίζουν ότι η μετάβαση προς την κλιματική ουδετερότητα θα είναι δίκαιη
Επειδή η δικαιοσύνη και η αλληλεγγύη αποτελούν καθοριστικές αρχές στην πορεία προς την πράσινη μετάβαση και συνιστούν προϋπόθεση για την ευρεία και διαρκή δημόσια στήριξή της
Επειδή η ενεργειακή αυτονομία, η ενεργειακή δημοκρατία, ο πλουραλισμός στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, η αποκέντρωση της παραγωγής αποτελούν τη λύση με οικονομικά, περιβαλλοντικά και κοινωνικά κριτήρια
Επειδή η στρατηγική της ΕΕ για την ηλιακή ενέργεια προβλέπει ότι τα κράτη μέλη θα συνεργαστούν με σκοπό τη σύσταση μίας τουλάχιστον ενεργειακής κοινότητας βασισμένης στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας σε κάθε δήμο με πληθυσμό άνω των 10 000 κατοίκων έως το 2025
Ερωτάται ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας:
- Θα προβεί άμεσα στην έκδοση Υπουργικής Απόφασης για να αποσαφηνίσει τη διαδικασία μετατροπής των υφιστάμενων Ενεργειακών Κοινοτήτων του νόμου 4513/2018 σε ΚΑΕ και ΕΚΠ του 5037/2023;
- Σε ποιες παρεμβάσεις θα προχωρήσουν το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και η ΡΑΑΕΥ για να λύσουν το πρόβλημα μη εφαρμογής ενεργειακού συμψηφισμού παραγωγής και κατανάλωσης ενέργειας από τους προμηθευτές ενέργειας και τον ΔΕΔΔΗΕ στα μέλη των ενεργειακών κοινοτήτων;
Οι Ερωτώντες Βουλευτές
Πέρκα Θεοπίστη (Πέτη)
Αναγνωστοπούλου Σία
Ζεϊμπέκ Χουσεΐν
Ηλιόπουλος Αθανάσιος (Νάσος)
Τζούφη Μερόπη
Τσακαλώτος Ευκλείδης
