Από το Μιχάλη Κάσση
Οι αναπτυσσόμενες οικονομίες της Κίνας και της Ινδίας θα συνεχίσουν να τροφοδοτούν τη ζήτηση για άνθρακα, ακόμη και όταν θέτουν φιλόδοξους στόχους για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, σύμφωνα με τους εμπειρογνώμονες.
Ενώ η Κίνα είναι ο μεγαλύτερος καταναλωτής ενέργειας στον κόσμο, η Ινδία κατατάσσεται τρίτη παγκοσμίως, και οι δύο χώρες είναι οι κορυφαίοι καταναλωτές άνθρακα, καθώς προσπαθούν να τροφοδοτήσουν την οικονομική ανάπτυξη.
Το μερίδιο της Κίνας στην παγκόσμια κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας, το 60% της οποίας παράγεται από άνθρακα, πρόκειται να εκτοξευθεί στο ένα τρίτο έως το 2025, σε σύγκριση με το ένα τέταρτο το 2015, σύμφωνα με τις προβλέψεις του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας που παρακολουθεί την ενέργεια.
Η ταχέως αναπτυσσόμενη οικονομία της Ινδίας σημαίνει επίσης ότι η ζήτηση της χώρας για ενέργεια, συμπεριλαμβανομένου του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, θα είναι σημαντική, δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας διαχείρισης ενεργειακών επενδύσεων Tortoise Capital, Rob Thummel.
«Εάν η Ινδία και η Κίνα εξακολουθούν να αναπτύσσονται οικονομικά με αξιοπρεπείς ρυθμούς για την επόμενη δεκαετία, δεν πρόκειται να δούμε τη ζήτηση άνθρακα να εξαφανίζεται σύντομα, σε παγκόσμιο επίπεδο», δήλωσε στο CNBC ο Ian Roper, στρατηγικός αναλυτής εμπορευμάτων στην Astris Advisory Japan KK.
Η παγκόσμια χρήση άνθρακα το 2023 σημείωσε ρεκόρ, ξεπερνώντας για πρώτη φορά τους 8,5 δισεκατομμύρια τόνους, λόγω της ισχυρής ζήτησης στις αναδυόμενες και αναπτυσσόμενες χώρες, όπως η Ινδία και η Κίνα, ανέφερε ο ΙΕΑ σε πρόσφατη έκθεσή του.
Δεν υπάρχουν σημάδια επιβράδυνσης, με τον ΙΕΑ να αναφέρει ότι η κατανάλωση άνθρακα στην Ινδία και τη Νοτιοανατολική Ασία προβλέπεται να «αυξηθεί σημαντικά».
Η παραγωγή άνθρακα της Ινδίας αυξήθηκε σε 893 εκατομμύρια τόνους κατά τη διάρκεια του οικονομικού έτους που έληξε τον Μάρτιο του 2023, σημειώνοντας άλμα σχεδόν 15% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Η παραγωγή ακατέργαστου άνθρακα της Κίνας από τον Ιανουάριο έως τον Νοέμβριο του 2023 αυξήθηκε κατά 2,9% σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2022.
Αντίθετα, οι ΗΠΑ, που είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος καταναλωτής άνθρακα στον κόσμο, είδαν μείωση στη χρήση του καυσίμου. Σύμφωνα με το Institute for Energy Economics and Financial Analysis, η ποσότητα άνθρακα που καταναλώνει καθημερινά η υπερδύναμη κατέγραψε πτώση 62%, από 2,8 εκατομμύρια τόνους σε 1,1 εκατομμύριο τόνους ημερησίως.
Οπισθοδρόμηση στις περικοπές εκπομπών;
Σε παγκόσμιο επίπεδο, οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από ορυκτά καύσιμα έφθασαν πέρυσι σε επίπεδα ρεκόρ. Οι εκπομπές της Ινδίας αναμένεται να έχουν αυξηθεί κατά 8,2% το 2023, ενώ της Κίνας αναμένεται να έχουν αυξηθεί κατά 4%, σύμφωνα με τις τελευταίες εκτιμήσεις του Global Carbon Budget.
«Ο στόχος είναι η Κίνα και η Ινδία, επειδή αυτές οι δύο χώρες χρησιμοποιούν αυτήν τη στιγμή σημαντικά περισσότερο άνθρακα. Και έτσι οι εκπομπές άνθρακά τους αυξάνονται, όχι μειώνονται», δήλωσε ο Thummel.
Οι δύο χώρες, ωστόσο, έχουν υιοθετήσει και θέσει επιθετικούς στόχους για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας.
Η Ινδία και ο στόχος της κάλυψης του 50% της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ
Η Ινδία έχει θέσει ως φιλόδοξο στόχο την κάλυψη του 50% της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας έως το 2030, και η χώρα της Νότιας Ασίας έχει σημειώσει κάποια πρόοδο στις προσπάθειές της, με τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας να αντιπροσωπεύουν το 22% της ηλεκτροπαραγωγής της.
Από την άλλη πλευρά, το 75% της ενέργειας της Ινδίας προέρχεται από μονάδες άνθρακα. Σύμφωνα με έρευνα της Citibank, τα αποθέματα στους ινδικούς σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής διογκώθηκαν κατά 6% το 2023 σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Η χώρα έχει επίσης προγραμματιστεί να προσθέσει 80 γιγαβάτ θερμικής ισχύος με βάση τον άνθρακα τα επόμενα οκτώ χρόνια.
Παρομοίως, ο άνθρακας αντιπροσωπεύει το 61% της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στην Κίνα, παρ’ όλο που η χώρα αναγνωρίζεται ως ο αδιαμφισβήτητος ηγέτης στην επέκταση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας. Προσθέτει νέα έργα στο δίκτυο σχεδόν τόσο γρήγορα όσο ο υπόλοιπος κόσμος μαζί το 2022 και φιλοδοξεί να γίνει ουδέτερη ως προς τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα έως το 2060.
Αλλά η έλλειψη αξιοπιστίας των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας σημαίνει ότι ο άνθρακας εξακολουθεί να αποτελεί σε μεγάλο βαθμό μια κρίσιμη εφεδρική επιλογή για τις δύο χώρες.
«Η Κίνα υπέφερε από ελλείψεις ενέργειας πριν από δύο χρόνια, η υδροηλεκτρική [ενέργεια] ήταν πολύ αδύναμη τα τελευταία δύο χρόνια, οπότε έπρεπε να επιστρέψουν στον άνθρακα», επισήμανε ο Roper.
Πέρυσι η Κίνα υπέφερε από ξηρασία για αρκετούς μήνες, η οποία μείωσε την παραγωγή υδροηλεκτρικής ενέργειας στις νότιες επαρχίες της. Για να κρατήσει τα φώτα αναμμένα και τις βιομηχανίες σε λειτουργία, η χώρα αναγκάστηκε να στραφεί στον άνθρακα.
Η ίδια έλλειψη αξιοπιστίας μπορεί να επεκταθεί και στο οικοσύστημα Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας της Ινδίας.
Τον περασμένο Οκτώβριο το μερίδιο του άνθρακα στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας αυξήθηκε στο 80% σε σύγκριση με 73% το 2022 κατά την ίδια περίοδο, καθώς οι χαμηλότερες από το συνηθισμένο βροχές των μουσώνων περιόρισαν την παραγωγή υδροηλεκτρικής ενέργειας. Η παραγωγή άνθρακα για εκείνο τον μήνα αυξήθηκε πάνω από 18% σε ετήσια βάση.
Αυτό σημαίνει ότι οι δύο χώρες θα συνεχίσουν να βασίζονται στον άνθρακα ως κύρια πηγή παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας για τα επόμενα χρόνια.
«Υπάρχει ακόμη μια καθαρή αύξηση της κατανάλωσης άνθρακα της Ινδίας, που θα προκύψει για τουλάχιστον μια δεκαετία, όπως και της Κίνας», δήλωσε ο Roper.
