Του Νικολάου Χρ. Ζαχαριά *
«Με προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται ύστερα από εισήγηση της εταιρείας «ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ», όπως αυτή μετονομάζεται και πρόταση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, δύναται να συστήνεται στο Υπουργείο Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, ειδικό μητρώο διαπιστευμένων μηχανικών και να ορίζονται οι προϋποθέσεις, η διαδικασία και τα ειδικότερα προσόντα εγγραφής στο μητρώο αυτό, καθώς και το πλαίσιο των παρεχομένων υποστηρικτικών τεχνικών υπηρεσιών προς τα Κτηματολογικά Γραφεία.»
Αυτό προβλέπει το άρθρο 2 του Ν.4164/2013 με το οποίο τροποποιείται το άρθρο 3 του Ν.2664/1998. Φυσικά το προβλεπόμενο προεδρικό διάταγμα δεν εκδόθηκε έως σήμερα.
Η παραπάνω πρόβλεψη προήλθε μετά από πολύχρονο αγώνα του Πανελληνίου Συλλόγου των Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών (ΠΣΔΑΤΜ), στον οποίο είχα την τιμή να συμμετέχω ενεργά από το έτος 2000 περίπου. Από τo έτος 2004 ξεκινήσαμε να προβάλουμε το θέμα και να ενημερώνουμε σχετικά το ΤΕΕ για την αναγκαιότητα του θεσμού αυτού, ο οποίος βέβαια λειτουργεί από ετών σε όλες τις χώρες της Ευρώπης, πλην της Ελλάδος. Μάλιστα το ΤΕΕ συγκρότησε ομάδα εργασίας η οποία υπέβαλε σχετική πρόταση το έτος 2008 και η οποία πρόταση παρουσιάσθηκε σε διάφορες ημερίδες.
Μετά το πρώτο Μνημόνιο το κτηματολόγιο υποχρεώθηκε τελικά να περάσει την παραπάνω διάταξη στον Ν.4164/2013.
Οκτώ χρόνια αργότερα, στον Ν.4821/2021 και στα άρθρα 23 έως 26 προβλέπονται οι διαδικασίες απόκτησης της ιδιότητας του διαπιστευμένου Μηχανικού στο Κτηματολόγιο, τα προσόντα, τις εργασίες τις οποίες μπορεί να αναλαμβάνει κτλ. Μάλιστα στο άρθρο 23 προβλέπεται ότι: «Η ιδιότητα του διαπιστευμένου μηχανικού για το Κτηματολόγιο αποκτάται με τη χορήγηση άδειας από το Ν.Π.Δ.Δ. «Ελληνικό Κτηματολόγιο» (εφεξής «Φορέας») και την εγγραφή του στο Ειδικό Μητρώο Διαπιστευμένων Μηχανικών που τηρείται από τον Φορέα, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο παρόν».
Απ ότι γνωρίζουμε βέβαια έως σήμερα, Μητρώο διαπιστευμένων Μηχανικών δεν υπάρχει στο Κτηματολόγιο.
Στις αρχές Δεκεμβρίου του περασμένου χρόνου τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση νέο σχέδιο νόμου με το οποίο επέρχονται περιορισμένες τροποποιήσεις στα ίδια άρθρα του Ν.4821/2021 κυρίως ως προς την δυνατότητα εγγραφής στο Μητρώο των διαπιστευμένων μηχανικών και των αποφοίτων πρώην ΤΕΙ. Το νομοσχέδιο αυτό ψηφίσθηκε πρόσφατα και πλέον αποτελεί τον Ν.5079/2023.
Στο άρθρο 24 του παραπάνω νόμου καθορίζεται ότι για την λήψη της αδείας διαπιστευμένου Μηχανικού και την εγγραφή στο Μητρώο, ο Υποψήφιος μεταξύ άλλων πρέπει να έχει παρακολουθήσει εξειδικευμένο σεμινάριο για τις διαδικασίες και τον έλεγχο γεωμετρικών μεταβολών στη χωρική κτηματολογική βάση και να το έχει ολοκληρώσει επιτυχώς, κατόπιν εξετάσεων που διενεργούνται υπό την εποπτεία του Φορέα και με την πιστοποίηση του Τ.Ε.Ε.
Καθορίζεται επομένως διαδικασία επιμόρφωσης και στην συνέχεια πιστοποίησης των υποψηφίων διαπιστευμένων Μηχανικών.
Για την οργάνωση των απαιτουμένων διαδικασιών προφανώς θα ακολουθήσει ένα άλλο προεδρικό διάταγμα ή μια σχετική εγκύκλιος η οποία θα περιμένουμε να εκδοθεί σύντομα στην καλύτερη περίπτωση αλλά ίσως και μετά από σημαντικό διάστημα στο οποίο βέβαια ο θεσμός θα είναι ανενεργός.
Στο διάστημα όμως αυτό οι ανάγκες του κτηματολογίου θα τρέχουν με γρήγορους ρυθμούς αφού οι προθεσμίες για τις διορθώσεις των κτηματολογικών εγγραφών στις περισσότερες περιοχές της Χώρας, με τον ίδιο νόμο παρατείνονται έως τον Νοέμβριο του 2024. Δηλαδή στο διάστημα αυτό -έως τον Νοέμβριο του 2024- ο θεσμός του διαπιστευμένου με βάση το προτεινόμενο νομοθετικό πλαίσιο δεν νομίζουμε ότι θα λειτουργεί.
Επομένως θα συνεχισθούν τα γνωστά προβλήματα στις κτηματολογικές διορθώσεις τα οποία αυξάνουν την δικαστική ύλη σε απλές υποθέσεις τις οποίες ο έμπειρος διαπιστευμένος Μηχανικός θα μπορούσε να αντιμετωπίσει σύντομα και αξιόπιστα. Επιπλέον αυξάνεται σημαντικά το κόστος για κάθε ιδιοκτήτη ο οποίος οφείλει να αναλάβει όλες τις δαπάνες για διορθώσεις σφαλμάτων τα οποία στις περισσότερες περιπτώσεις δεν οφείλονται στον ίδιο.
Η κοινωνική διάσταση του προβλήματος αυτού αποκτά πλέον τεράστιες διαστάσεις, αφού άτυπα επέρχεται δήμευση των ιδιοκτησιών με ότι αυτό συνεπάγεται για κάθε ιδιοκτήτη ο οποίος πλέον δεν έχει δυνατότητα να αξιοποιήσει την περιουσία του.
Η πρόσφατη εκδήλωση ενδιαφέροντος του Τ.Ε.Ε για συμμετοχή σε Ομάδα Εργασίας με αντικείμενο: «Παροχή υποστηρικτικών τεχνικών υπηρεσιών του άρθρου 14, ν. 4821/2021, για τη λειτουργία του Κτηματολογίου» με σκοπό την πρόσληψη από το Κτηματολόγιο 23 τοπογράφων Μηχανικών, δεν υποκαθιστά την αναγκαιότητα του συγκεκριμένου θεσμού. Απλά γίνεται εκ νέου προσπάθεια να αντιμετωπισθεί ένα υπαρκτό πρόβλημα μέσα από τις παλαιές και γνωστές προσεγγίσεις του διαχρονικού κρατικισμού που χαρακτηρίζει την λειτουργία του Κράτους μας, σε αντίθεση βέβαια με την μεταρρυθμιστική ατζέντα της παρούσας Κυβέρνησης.
Βέβαια ο θεσμός του διαπιστευμένου Μηχανικού (όπως και οι δασικοί χάρτες) έπρεπε να θεσμοθετηθεί με το άνοιγμα των πρώτων κτηματολογικών γραφείων και όχι να το συζητάμε με την οριστικοποίηση των κτηματολογικών εγγραφών 15-20 περίπου χρόνια μετά.
Επειδή ποτέ δεν είναι αργά και επειδή έστω και τώρα ο θεσμός πρέπει να λειτουργήσει το συντομότερο προς όφελος της κοινωνίας αλλά και της καλύτερης λειτουργίας της Πολιτείας, θα προτείναμε έως ότου ρυθμισθεί η διαδικασία επιμόρφωσης και πιστοποίησης που προβλέπεται στο εδάφιο γ του άρθρου 24, να συνταχθεί με συνοπτικές διαδικασίες άμεσα μητρώο των διαπιστευμένων Μηχανικών με βάσει τα καθοριζόμενα προσόντα των εδαφίων α,β και δ του άρθρου 24 για τις περιοχές στις οποίες λήγει η προθεσμία διορθώσεων των κτηματολογικών εγγραφών στις 30/11/2024.
Ας προβλεφθεί δε ότι όσοι εγγραφούν στο συγκεκριμένο μητρώο, θα παρακολουθήσουν υποχρεωτικά το σεμινάριο επιμόρφωσης όταν αυτό οργανωθεί και θα λάβουν τότε τη σχετική πιστοποίηση.
*ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΧΡ. ΖΑΧΑΡΙΑΣ.
ΑΓΡΟΝΟΜΟΣ ΤΟΠΟΓΡΑΦΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ Ε.Μ.Π
Τ. Υπεύθυνος της επιτροπής κτηματολογίου του ΠΣΔΑΤΜ και του ΤΕΕ.
Τ. Γενικός Γραμματέας του ΠΣΔΑΤΜ.
Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συλλόγου Τοπογράφων Μηχανικών(ΕGOS)
zaxarn@otenet.gr
