Παναγιώτης Γαλάνης,
Δικηγόρος Περιβαλλοντικού – Πολεοδομικού Δικαίου, Διδάκτωρ Νομικής ΕΚΠΑ
Εμπειρογνώμων Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης
Μεταδιδάκτωρ Δικ. Περιβάλλοντος
info@pgalanislaw.gr
www.pgalanislaw.gr
Το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο για τα απόβλητα οφείλει την ύπαρξή του εν πολλοίς στην ενωσιακή σχετική νομοθεσία. Ερειδόμενο στην αρχή της πρόληψης και θέτοντας σαφείς στόχους του σχεδιασμού, δίνει βασικούς ορισμούς (π.χ. είδη αποβλήτων, σχέδια διαχείρισης αποβλήτων κλπ.), διαλαμβάνει για τους φορείς διαχείρισης (ΦΟΔΣΑ), αλλά και για τις άδειες διαχείρισης, συλλογής και μεταφοράς τους κλπ. Η έννοια του αποβλήτου προκύπτει, όπως δέχθηκε η ενωσιακή νομολογία από την ενέργεια της «απόρριψης». Η δε ανάθεση του σχεδιασμού στις Περιφέρειες (δευτεροβάθμιος ΟΤΑ) και όχι στους Δήμους κρίνεται συνταγματική.
Στο πλαίσιο αυτό, μία από τις βασικές αρχές της νομοθεσίας για τα απόβλητα είναι η αρχή της ιεράρχησης (πρόληψη ⇒ προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση ⇒ ανακύκλωση ⇒ άλλου είδους ανάκτηση, π.χ. ανάκτηση ενέργειας ⇒ διάθεση), που όμως στην Ελλάδα έχει μείνει μετέωρη. Στην περίπτωση αυτή θα τεθεί ζήτημα μη συμφωνίας της ελληνικής πρακτικής με την ενωσιακή νομοθεσία, κάτι που συνεπάγεται την αντίστοιχη κίνηση της διαδικασίας επί παραβάσει.
Τέλος, έχει νομολογηθεί ότι η αρχή της «ιεράρχησης των αποβλήτων» δεν αντιτίθεται σε εθνική ρύθμιση με την οποία εγκαταστάσεις αποτεφρώσεως των αποβλήτων χαρακτηρίζονται ως «στρατηγικής σημασίας υποδομές και εγκαταστάσεις επιτακτικού εθνικού συμφέροντος», εφόσον η ρύθμιση αυτή είναι συμβατή με τις λοιπές διατάξεις της εν λόγω Οδηγίας οι οποίες προβλέπουν ειδικότερες υποχρεώσεις.