Δόθηκε στη δημοσιότητα η τελευταία Έρευνα Οικονομικής Συγκυρίας του ΙΟΒΕ, η οποία διεξάγεται κάθε μήνα από το 1981 στις επιχειρήσεις στους τέσσερις τομείς της οικονομίας και, από τον Μάιο του 2008, και στους καταναλωτές.
Σύμφωνα με την έρευνα και αναφορικά με την Ελλάδα, ο δείκτης οικονομικού κλίματος υποχωρεί τον Οκτώβριο και διαμορφώνεται στις 106,4 μονάδες από 107,7 μονάδες τον Σεπτέμβριο. Στο επιχειρηματικό πεδίο, η εξέλιξη αυτή είναι αποτέλεσμα της υποχώρησης των προσδοκιών στο Λιανικό εμπόριο, της ηπιότερης εξασθένισης στη Βιομηχανία και τις Υπηρεσίες, ενώ οι πιο αισιόδοξες προσδοκίες στις Κατασκευές δεν αντισταθμίζουν τις υπόλοιπες τάσεις.
Από την άλλη πλευρά, ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης δεν μεταβάλλεται σημαντικά. Συνολικά, φέτος ο δείκτης κλίματος κινείται έως τώρα σε υψηλά επίπεδα, πολύ υψηλότερα από πέρυσι, σε αντίθεση μάλιστα με τους σχετικούς δείκτες στην ΕΕ και την Ευρωζώνη. Ένας παράγοντας που συνεισέφερε σε αυτό ήταν η εκλογική χρονιά, συγκυρία που ιστορικά επηρεάζει θετικά τις προσδοκίες, καθώς και η πολιτική σταθερότητα σε συνέχεια των εκλογών. Η πορεία αυτή αμβλύνεται σταδιακά μετεκλογικά και μετά το καλοκαίρι, όπου υπήρξαν υψηλά τουριστικά έσοδα.
Η αισιοδοξία περιορίζεται, καθώς η ανάπτυξη αντιμετωπίζει προκλήσεις, όπως και στην υπόλοιπη Ευρώπη, ενώ οι γεωπολιτικές εντάσεις διεθνώς ενισχύονται, με νέα πεδία αντιπαραθέσεων και επιπτώσεις που είναι ακόμη δύσκολο να εκτιμηθούν. Ταυτόχρονα, τα δημοσιονομικά περιθώρια γίνονται στενότερα, ενώ οι εξελίξεις στον πληθωρισμό δεν έχουν ομαλοποιηθεί ακόμα. Παράλληλα, όμως, υπάρχει χαμηλός πολιτικός κίνδυνος, με νέα θητεία της κυβέρνησης αλλά και αναμονή για ένα πλαίσιο παρεμβάσεων στην οικονομία, που μπορεί να ενισχύσουν μελλοντικά την ανάπτυξη.
Κατασκευές: Σημαντική ενίσχυση των προσδοκιών, κατακόρυφη βελτίωση σε Ιδιωτικά έργα
Ο Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στις Κατασκευές διαμορφώθηκε τον Οκτώβριο, στις 151,5 μονάδες (από 115,2 μον. τον Σεπτέμβριο), παραμένοντας σε επίπεδο πολύ υψηλότερο από το αντίστοιχο περυσινό (110,4 μονάδες). Αυτή η έντονη μεταβολή ήταν αποτέλεσμα της σημαντικής ενίσχυσης των προσδοκιών στις Ιδιωτικές Κατασκευές, με τα Δημόσια έργα να κινούνται οριακά ανοδικά. Από τις βασικές μεταβλητές του δείκτη, οι αρνητικές προβλέψεις για το πρόγραμμα εργασιών των επιχειρήσεων αμβλύνθηκαν, ενώ παράλληλα οι θετικές προβλέψεις για την απασχόληση ενισχύθηκαν σημαντικά. Αναλυτικά, ο αρνητικός δείκτης στις προβλέψεις για το πρόγραμμα εργασιών των επιχειρήσεων υποχωρεί έντονα (-25 από -57 μονάδες), με το 17% (από μόλις 1%) των επιχειρήσεων να διατυπώνει αισιοδοξία για το επίπεδο των εργασιών το επόμενο τρίμηνο. Στις προβλέψεις για την απασχόληση, ο σχετικός δείκτης διαμορφώθηκε στις +39 (από +20) μονάδες, με το 44% (από 25%) των ερωτηθέντων να προβλέπει αύξηση των θέσεων εργασίας στον τομέα και ένα 5% να εκτιμά μείωσή τους. Στα υπόλοιπα στοιχεία, οι εκτιμήσεις για την τρέχουσα πορεία εργασιών εξασθενούν ελαφρά και διαμορφώνονται στις +12 μονάδες, ενώ στο πεδίο των τιμών, οι πληθωριστικές προσδοκίες ενισχύθηκαν έντονα (+53 μον. ο δείκτης). Τέλος, το 13% (από 8%) των επιχειρήσεων αναφέρει απρόσκοπτη επιχειρηματική λειτουργία. Οι περισσότερες επιχειρήσεις (31%) επισημαίνουν την έλλειψη εργατικού δυναμικού ως το βασικότερο εμπόδιο στη λειτουργία τους, ένα 20% την ανεπαρκή χρηματοδότηση, αλλά και ένα 13% τη χαμηλή ζήτηση.
Στην ερώτηση σχετικά με το βαθμό αβεβαιότητας που επικρατεί στο οικονομικό περιβάλλον, φαίνεται κάπως αυτή να περιορίζεται τον Οκτώβριο, καθώς το 43,9% των επιχειρήσεων θεωρούν ότι η μελλοντική ανάπτυξη μπορεί να προβλεφθεί δύσκολα ή σχετικά δύσκολα, έναντι 73,3% τον Σεπτέμβριο.
Αναλυτικά στους επιμέρους κλάδους:
Έντονη βελτίωση παρουσίασε ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στις Ιδιωτικές Κατασκευές και διαμορφώθηκε στις 179,2 μονάδες (από 117,9), επίπεδο υψηλότερο του αντίστοιχου περυσινού (83,6 μον.). Οι απαισιόδοξες προβλέψεις για το επίπεδο προγραμματισμένων εργασιών στράφηκαν σε θετικές (+6 από -46 μονάδες), ενώ παράλληλα ενισχύθηκαν σημαντικά οι προσδοκίες για την απασχόληση οι οποίες διαμορφώθηκαν στις +67 (από +25) μονάδες. Σε ότι αφορά τα υπόλοιπα στοιχεία, οι θετικές εκτιμήσεις για την τρέχουσα πορεία εργασιών των επιχειρήσεων κινήθηκαν οριακά ανοδικά και διαμορφώθηκαν στις +28 (από +25 μον. ο δείκτης), ενώ ως προς τις τιμές, οι πληθωριστικές τάσεις ενισχύθηκαν έντονα (+69 μονάδες το σχετικό ισοζύγιο από +27 τον Σεπτέμβριο). Τέλος, το 10% των επιχειρήσεων δεν αναφέρει προσκόμματα στη λειτουργία του. Αντίθετα το 38% των επιχειρήσεων αναφέρουν την έλλειψη εργατικού δυναμικού, το 6% τη χαμηλή ζήτηση και το 14% την ανεπάρκεια χρηματοδότησης, με το 4% να αναφέρει άλλους συγκυριακούς παράγοντες ως βασικά εμπόδια λειτουργίας τους.
Οριακή βελτίωση έναντι του Σεπτεμβρίου παρουσίασε ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στις Κατασκευές Δημοσίων Έργων. Διαμορφώθηκε στις 112,2 (από 111,0 τον Σεπτέμβριο) μονάδες, σημαντικά χαμηλότερα όμως από το αντίστοιχο περυσινό επίπεδό του (135,2 μον.). Ως προς το πρόγραμμα εργασιών του κλάδου, ο αρνητικός δείκτης των -65 μονάδων τον Σεπτέμβριο υποχώρησε ελαφρά και διαμορφώθηκε στις -58 μονάδες. Στις προβλέψεις για την απασχόληση, το σχετικό θετικό ισοζύγιο υποχώρησε ήπια, στις +10 μονάδες (από +17). Οι περισσότερες επιχειρήσεις του κλάδου (73%) αναμένουν τις ίδιες θέσεις απασχόλησης, ενώ μόλις το 8% προβλέπει μείωσή τους. Εξασθένισε έντονα στις -5 (από +18) μονάδες ο δείκτης εκτιμήσεων για το επίπεδο των τρεχουσών εργασιών, ενώ αντίθετα το ισοζύγιο των τιμών σημείωσε αισθητή ενίσχυση και διαμορφώθηκε στις +37 μονάδες. Τέλος, το 15% των επιχειρήσεων δηλώνει απρόσκοπτη επιχειρηματική λειτουργία, με το 25% να αναφέρει την περιορισμένη χρηματοδότηση και την έλλειψη εργατικού δυναμικού, άλλο ένα 21% τη χαμηλή ζήτηση και ένα 9% άλλους συγκυριακούς παράγοντες ως το βασικότερο εμπόδιο λειτουργίας τους.
Μπορείτε να διαβάσετε το πλήρες κείμενο της τελευταίας Έρευνας Οικονομικής Συγκυρίας του ΙΟΒΕ, εδώ
