Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ,
τοπογράφου – πολεοδόμου μηχανικού,
baklatsi@yahoo.gr
Ολοκληρώθηκε η διαδικασία της κτηματογράφησης στον Βόλο και «έκλεισε» η βάση των κτηματολογικών δεδομένων για τα υπό κτηματογράφηση ακίνητα της περιοχής που αφορά τα διοικητικά όρια του Δήμου Βόλου πριν από τον Καλλικράτη.
Στο επόμενο χρονικό διάστημα θα ξεκινήσει η λειτουργία του Μεταβατικού Κτηματολογικού Γραφείου, το οποίο θα συστεγάζεται με το Υποθηκοφυλακείο Βόλου, το οποίο θα συνεχίσει να παρέχει τις υπηρεσίες του για τις υπόλοιπες περιοχές αρμοδιότητάς του πλην του Βόλου. Όμως, η έλλειψη χώρου, εξοπλισμού, προσωπικού και ψηφιακής οργάνωσης, καθώς και άλλα προβλήματα δυσκολεύουν την έναρξη λειτουργίας Κτηματολογικού Γραφείου.
Έτσι ενώ η κτηματολογική βάση ιδιοκτησιών εξακολουθεί να παραμένει «παγωμένη», ο ορίζοντας της οριστικής ψηφιακής λειτουργίας του μεγαλύτερου Κτηματολογικού Γραφείου στη Μαγνησία που είναι ο Βόλος, με εκατοντάδες χιλιάδες δικαιώματα, παραμένει άγνωστος.
Σε αυτό το διάστημα και επειδή συνεχίζουν να γίνονται αγοραπωλησίες και λοιπές συμβολαιογραφικές πράξεις όπως επίσης και δικαστικές αγωγές, κατασχέσεις κλπ, ο οργανισμός του Ελληνικού Κτηματολογίου έδωσε κατευθυντήριες γραμμές ως προς την διαδικασία που θα ακολουθείται μέχρι την έναρξη ισχύος του Κτηματολογίου.
- Τι ισχύει τώρα;
Για τους ενδιαφερομένους μέχρι την οριστική λειτουργία του Κτηματολογικού Γραφείου Βόλου ισχύουν τα εξής:
1ον) Μαζί με το συμβόλαιο (αγοραπωλησία, μεταβίβαση κ.λπ.) θα πρέπει –υποχρεωτικά– να επισυνάπτεται «πιστοποιητικό κτηματογραφούμενου ακινήτου», αλλιώς απαγορεύεται η καταχώρισή του.
2ον) Το πιστοποιητικό κτηματογραφούμενου ακινήτου εκδίδεται με τη χρήση κωδικών Τaxisnet μέσω των ηλεκτρονικών υπηρεσιών του Κτηματολογίου. Εάν οι ιδιοκτήτες γνωρίζουν τον Κωδικό Αριθμό ιδιοκτησίας για την οποία υποβάλλουν αίτηση, η έκδοσή του είναι απλή. Εάν δεν τον γνωρίζουν, μπορούν να κλείσουν ραντεβού με το Γραφείο Κτηματογράφησης Βόλου για να τον μάθουν.
3ον) Το Γραφείο Κτηματογράφησης Βόλου παραμένει ανοιχτό και λειτουργεί μόνο για πληροφορίες για θέματα σχετικά με την κτηματογράφηση, για την εύρεση του Κωδικού Αριθμού Κτηματολογίου (ΚΑΕΚ) του ακινήτου ή για τη χορήγηση αντιγράφων από το αρχείο της κτηματογράφησης.
4ον) Δεν υπάρχει η υποχρέωση για την υποβολή δήλωσης από τον αποκτώντα το εγγραπτέο δικαίωμα που αφορά η προς καταχώριση πράξη, διότι έχει κλείσει η κτηματολογική βάση και δεν θα τύχει ενημέρωσης κι επεξεργασίας με νεότερες εγγραφές, αυτές δε που περιέχονται σε αυτήν θα μεταφερθούν στα κτηματολογικά βιβλία ως αρχικές (πρώτες) εγγραφές.
5ον) Όσον αφορά στην υποχρέωση που προβλέπεται απο το νόμο για την προσκόμιση του πιστοποιητικού κτηματογραφούμενου ακινήτου κατά τη συζήτηση ενώπιον Δικαστηρίου υπόθεσης που έχει ως αντικείμενο εγγραπτέο στα κτηματολογικά βιβλία δικαίωμα, εφ’ όσον τη συζήτηση της υπόθεσης επισπεύδει ο υπόχρεος σε υποβολή δήλωσης, αυτή εξακολουθεί να ισχύει.
6ον) Η μεταγραφή και η εν γένει καταχώριση στα βιβλία του Υποθηκοφυλακείου των εγγραπτέων πράξεων από την επομένη της ημερομηνίας τελευταίας ενημέρωσης της βάσης κτηματολογικών δεδομένων από τον ανάδοχο της μελέτης κτηματογράφησης και μέχρι την προηγούμενη της έναρξης ισχύος του Κτηματολογίου για τις ίδιες κτηματογραφημένες περιοχές, θα διενεργείται ακώλυτα στα βιβλία του Υποθηκοφυλακείου.
7ον) Για τις πράξεις που καταχωρίζονται στα βιβλία του Υποθηκοφυλακείου τις τελευταίες ημέρες πριν από την έναρξη ισχύος του Κτηματολογίου, προβλέπεται από το νόμο 2664/1998 ότι θα καταχωριστούν αυτεπάγγελτα από τον Προϊστάμενο του Κτηματολογικού Γραφείου στα κτηματολογικά βιβλία κατά την πρώτη ημέρα της έναρξης ισχύος του Κτηματολογίου κατά τα ειδικότερα οριζόμενα στην διάταξη αυτή.
8ον) Προς διευκόλυνση της διαδικασίας της αυτεπάγγελτης ενημέρωσης των κτηματολογικών βιβλίων, συνίσταται με την αίτηση της μεταγραφής/εγγραφής της εγγραπτέας πράξης στα βιβλία του Υποθηκοφυλακείου να συνυποβάλλεται απλό φωτοτυπικό αντίγραφο του πιστοποιητικού κτηματογραφούμενου ακινήτου που έχει επισυναφθεί σε αυτήν και τηρείται στο αρχείο του συμβολαιογράφου.
9ον) Για τις πράξεις εκείνες που δεν απαιτείται κατά τη σύνταξή τους η επισύναψη πιστοποιητικού κτηματογραφούμενου ακινήτου (π.χ. κατασχέσεις, αγωγές, δικαστικές αποφάσεις), συνίσταται, για τους ίδιους λόγους, αυτό να συνυποβάλλεται με αίτηση για την εγγραφή τους στα βιβλία του Υποθηκοφυλακείου.
- Τι γίνεται σε περίπτωση που αλλάξει ένα ακίνητο λόγω κατάτμησης, συνένωσης ή σύστασης καθέτου;
Εάν με την πράξη που μεταγράφηκε στα βιβλία του Υποθηκοφυλακείου επέρχεται και χωρική μεταβολή (π.χ. λόγω κατάτμησης, συνένωσης, σύστασης πραγματικής δουλείας διόδου, αποτύπωσης χώρων αποκλειστικής χρήσης λόγω σύστασης κάθετης ιδιοκτησίας), τότε, εκτός από την ενημέρωση των κτηματολογικών βιβλίων, θα απαιτηθεί η ενημέρωση και των κτηματολογικών διαγραμμάτων, με μέριμνα των ενδιαφερομένων.
Συγκεκριμένα, οι τελευταίοι, μετά την έναρξη της λειτουργίας του Κτηματολογικού Γραφείου θα πρέπει να αιτηθούν και να παραλάβουν κτηματογραφικό διάγραμμα, ώστε ο ιδιώτης μηχανικός να προβεί σε σύνταξη διαγράμματος γεωμετρικών μεταβολών για την σκοπούμενη γεωμετρική μεταβολή σύμφωνα με το τοπογραφικό διάγραμμα που έχει επισυναφθεί στην πράξη.
Στην περίπτωση αυτή αντίγραφο του τοπογραφικού διαγράμματος θα συνυποβληθεί με το διάγραμμα γεωμετρικών μεταβολών. Μόνο υπό την προϋπόθεση αυτή θα ολοκληρωθεί η καταχώριση της πράξης στα κτηματολογικά βιβλία και διαγράμματα.
- Πώς γίνονται οι διορθώσεις στο κτηματολόγιο;
Οι διόρθωση των πρώτων εγγραφών γίνονται μετά την έναρξη της λειτουργίας του Κτηματολογικού Γραφείου και διακρίνονται σε δύο κατηγορίες:
- Με δικαστικές ενέργειες, όπου απαιτείται η μεσολάβηση του αρμοδίου δικαστηρίου για τη διόρθωση και
- Με εξωδικαστική διαδικασία, όπου μπορεί η διόρθωση να γίνει οίκοθεν ή με αίτηση του ενδιαφερομένου στο αρμόδιο κτηματολογικό γραφείο και η διόρθωση θα γίνει με απόφαση του προϊσταμένου του κτηματολογικού γραφείου ή με αίτηση του Οργανισμού Κτηματολογίου κατά περίπτωση.
- Τι είναι η Κτηματολογική Διαμεσολάβηση;
Από 1η Απριλίου 2022 είναι πλέον υποχρεωτική η τήρηση της αρχικής συνεδρίας διαμεσολάβησης (ΥΑΣ) και στις κτηματολογικές διαφορές.
Ο ενάγων οφείλει να καλέσει τον εναγόμενο σε ΥΑΣ είτε με το δικόγραφο της αγωγής, είτε με ξεχωριστό δικόγραφο επί ποινή απαραδέκτου της συζήτησης.
Η ΥΑΣ διεξάγεται από «κτηματολογικό διαμεσολαβητή», ο οποίος διαθέτει ειδικές γνώσεις επί του αντικειμένου, που έχει αποκτήσει από ειδικά σεμινάρια επιμόρφωσης. Ο κτηματολογικός διαμεσολαβητής επιλέγεται από ειδικό μητρώο.
Σε περίπτωση επίτευξης συμφωνίας, ο διαμεσολαβητής συντάσσει το πρακτικό επιτυχούς διαμεσολάβησης, ενώ το πρακτικό αυτό καταχωρίζεται στο κτηματολογικό φύλλο και διορθώνεται η ανακριβής κτηματολογική εγγραφή. Εάν με την αγωγή ζητούνται και γεωμετρικές μεταβολές στα κτηματολογικά διαγράμματα, επισυνάπτονται στο πρακτικό διαμεσολάβησης, επί ποινή ακυρότητας, το τοπογραφικό διάγραμμα γεωμετρικών μεταβολών και το αποδεικτικό ηλεκτρονικής υποβολής του στην ηλεκτρονική βάση του Φορέα.
- Ποιες διορθώσεις μπορούν να γίνουν με την εξωδικαστική διαδικασία;
1) Διόρθωση πρόδηλων σφαλμάτων (λανθασμένη αναγραφή των στοιχείων του δικαιούχου, λάθη στα στοιχεία του συμβολαίου, στο εμβαδό του κτίσματος κλπ).
2) Διόρθωση γεωμετρικών στοιχείων του ακινήτου (το εμβαδό, τα όρια, οι συντεταγμένες).
3) Διόρθωση για αλλαγή του δικαιώματος λόγω νέου συμβολαίου, υποθήκης, διοικητικής πράξης, δικαστικής απόφασης ή άλλης διαδικαστικής πράξης,που καταχωρίσθηκε στα βιβλία του υποθηκοφυλακείου πριν από την ημερομηνία καταχώρησης των πρώτων εγγραφών.
4) Διόρθωση χαρακτηρισμού ακινήτου ως δασικού, μετά την κύρωση του δασικού χάρτη.
- Ποιες διορθώσεις απαιτείται να γίνουν δικαστικώς;
Όταν πρόκειται για προσβολή εμπράγματου ή άλλου εγγραπτέου δικαιώματος, τότε με την κατάθεση δικογράφου αγωγής, μπορεί να προστατευτεί ο δικαιούχος εγγραπτέου δικαιώματος από την ανακριβή πρώτη εγγραφή, με την οποία αμφισβητείται ολικά ή μερικά το δικαίωμα που έχει επί του κτηματογραφημένου ακινήτου.
