Ένα ακόμη βήμα που δείχνει προς την κατεύθυνση της ολοκλήρωσης του Υδροηλεκτρικού έργου της ΔΕΗ στον Μετσοβίτικο γίνεται με την έγκριση από το ΥΠΕΝ της Τεχνικής Περιβαλλοντικής Μελέτης (ΤΕΠΕΜ) με τίτλο «Μελέτη επιπτώσεων του ΥΗΕ Μετσοβίτικου στο οικοσύστημα, ΤΕ.ΠΕ.Μ Ελευθεροεπικοινωνίας Ιχθυοπανίδας».
Η εν λόγω απόφαση αφορά ακόμη τη σύνταξη εγχειρίδιου παρακολούθησης και συμμόρφωσης με τους περιβαλλοντικούς όρους για τις ανάγκες κατασκευής ιχθυοδιαδρομού «του περιβαλλοντικά αδειοδοτημένου έργου του ΥΗΕ Μετσοβίτικου στο Δήμο Μετσόβου της Π.Ε. Ιωαννίνων».
Το κυρίως έργο «Υδροηλεκτρικό Έργο (ΥΗΕ) Μετσοβίτικου της ΔΕΗ Α.Ε.» χωροθετείται στη θέση «Χρυσοβίτσα», του Δήμου Μετσόβου, Π.Ε. Ιωαννίνων και αφορά στην κατασκευή υδροηλεκτρικού έργου επί του Μετσοβίτικου ποταμού στο 43° χιλιόμετρο της Εθνικής Οδού Ιωαννίνων – Τρικάλων.
Αποτελεί έργο αναρρύθμισης και υδροηλεκτρικής αξιοποίησης τόσο των εκροών του υδροηλεκτρικού σταθμού Πηγών Αώου όσο και μέρους των απορροών του ποταμού Μετσοβίτικου.
Όπως αναφέρεται στην απόφαση της Γενικής Διεύθυνσης Περιβαλλοντικής Πολιτικής του ΥΠΕΝ, πριν την έναρξη λειτουργίας του έργου θα πρέπει να έχει κατασκευασθεί διάταξη στο φράγμα, με σκοπό την εξασφάλιση της ελευθεροεπικοινωνίας της ιχθυοπανίδας, τόσο στην υδροληψία, όσο και στο τμήμα εκτροπής της φυσικής κοίτης του έργου.
Οι τρεις λύσεις
Περαιτέρω διευκρινίζεται ότι για την αποκατάσταση της ελευθεροεπικοινωνίας μεταξύ του άνω και κάτω ρου του ποταμού Μετσοβίτικου στη θέση του έργου εξετάστηκαν στην ΤΕ.ΠΕ.Μ τρεις εναλλακτικές λύσεις:
- Η δυνατότητα διέλευσης των ιχθύων μέσω της διώρυγας πλημμυρικών παροχών με τη δημιουργία καναλιού κάτω από τη στάθμη τερματισμού της διαδρομής των τοξοτών θυροφραγμάτων της ίδιας διώρυγας.
- Η κατασκευή ιχθυοδιαδρόμου στη θέση του αριστερού πτερυγότοιχου του Υπερχειλιστή Διώρυγας Πλημμυρικών παροχών.
- Η δημιουργία καναλιού, στη θέση του ogee, με πρόβλεψη των απαραίτητων βαθμίδων ανάντη/κατάντη.
Από τις παραπάνω λύσεις, η ΤΕ.ΠΕ.Μ προτείνει την τρίτη λύση, δηλαδή τη δημιουργία ιχθυοδιαδρόμου στο αριστερό τμήμα της στέψης του υπερχειλιστή ogee, με πρόβλεψη των απαραίτητων βαθμίδων ανάντη/κατάντη διέλευσης από το αριστερό τμήμα της στέψης του Ogee του εκχειλιστή της ορεινής υδροληψίας.
Σύμφωνα με την τεχνική περιγραφή, ο ιχθυοδιάδρομος αποτελεί προσθήκη στις υφιστάμενες κατασκευές της ορεινής υδροληψίας. Πρόκειται ειδικότερα για νέο ιχθυοδιάδρομο από οπλισμένο σκυρόδεμα μήκους 59.32m
Είναι τύπου “slot pass” με κατάλληλη γεωμετρία για το είδος των ιχθύων που συναντώνται στο τοπικό ενδιαίτημα, τοποθετείται στην αριστερή πλευρά της διώρυγας και αποτελείται από δύο διακριτά τμήματα.
Ακόμη, η διατομή του ιχθυοδιαδρόμου είναι σε όλο το μήκος, σχήματος ανοικτού ανεστραμμένου «Π», εσωτερικού πλάτους 1.40m και μικτού εσωτερικού ύψους 1.58~1.81m. Ο πυθμένας σε όλο το μήκος διαστρώνεται με λιθορριπή μέσου πάχους 20cm.
Μετά από την έναρξη λειτουργίας του έργου η μελέτη προβλέπει πρόγραμμα παρακολούθησης που θα περιλαμβάνει αντιπροσωπευτικούς σταθμούς στους οποίους θα διενεργούνται δειγματοληψίες βιολογικών και φυσικοχημικών παραμέτρων, σε εποχική βάση.
Η πολύχρονη περιπέτεια
Η κατασκευή του Υδροηλεκτρικού Σταθμού ισχύος 29 MW στον Μετσοβίτικο είναι…συνεπής με την περιπέτεια που αντιμετωπίζουν όλα σχεδόν τα αντίστοιχα έργα στη χώρα μας, καθώς ήταν κολλημένη για διάφορους λόγους για πάνω από 20 χρόνια. Ξεκίνησε να κατασκευάζεται στα μέσα της δεκαετίας του 1990 από την εταιρεία Μηχανική η οποία περί το 2000 ολοκλήρωσε την πρώτη φάση με τη σήραγγα προσαγωγής του νερού από τον υδροηλεκτρικό σταθμό Πηγών Αώου και τον Μετσοβίτικο στον υπόγειο σταθμό κοντά στη σήραγγα Δεματίου και τη γέφυρα της Εγνατίας στην περιοχή του Μεγ. Περιστερίου.
Τη δεύτερη φάση ανέλαβε η κοινοπραξία «Βιότέρ-Έδραση Ψαλλίδας-Προοδευτική» αλλά μέχρι τις αρχές του 2007 την έφτασε περίπου στο 30%. Στη συνέχεια και μετά από νέο διαγωνισμό τα ημιτελή έργα πολιτικού μηχανικού ανέλαβε η Άκτωρ. Παράλληλα, μεγάλες καθυστερήσεις και πισωγυρίσματα υπήρξαν και στις διαδικασίες προμήθειας του ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού.
Το αποτέλεσμα ήταν να «βαλτώσει» το έργο μέχρι το φθινόπωρο του 2017 που η ΔΕΗ μετά από νέο διαγωνισμό ανέθεσε στην ΤΕΡΝΑ την ολοκλήρωσή του.
Η απόφαση κατακύρωσης αφορούσε τη «Μελέτη, Προμήθεια, Κατασκευή, Συναρμολόγηση, Ανέγερση, Εκτέλεση Δοκιμών και Θέση σε λειτουργία Υδροστροβίλων, Ρυθμιστών Στροφών, Δικλίδων, Γεννητριών, Συστήματος Ελέγχου, Μετασχηματιστή Ισχύος, Εξοπλισμού Υποσταθμού 150 kV, Πινάκων Μέσης Τάσης, Γερανογέφυρας, Θυροφραγμάτων και Βοηθητικού Η/Μ Εξοπλισμού».
Σύμφωνα με τα τεχνικά χαρακτηριστικά του, το έργο θα είναι ισχύος 2Χ14,5 MW με προβλεπόμενη ετήσια παραγωγή 60.000MWh, και κατασκευάζεται σε μια περιοχή που εκτείνεται από την έξοδο της Σήραγγας Φυγής του ΥΗΕ Πηγών Αώου στον ποταμό Μετσοβίτικο, μέχρι και 5 km περίπου κατάντη.
Τα προβλήματα όμως δεν τελείωσαν. Έτσι στις αρχές του 2020 ανέκυψαν νέα εμπόδια στην περιβαλλοντική αδειοδότηση με συνέπεια να σταματήσουν ξανά οι εργασίες.
Τελικά χρειάστηκε ειδική νομοθετική διάταξη από το ΥΠΕΝ όπου προβλέπεται παρέκκλιση από τις ισχύουσες διατάξεις σχετικά με την έκδοση οικοδομικής άδειας για κατασκευή υπογείων Υδροηλεκτρικών Σταθμών με τις συνοδές υπέργειες εγκαταστάσεις τους. Ακολούθησε η απαραίτητη έκδοση «διαπιστωτικής πράξης» από την αρμόδια Διεύθυνση του ΥΠΕΝ που «ξεκλείδωσε» την πρόοδο του project.
Εκτιμάται ότι πλέον το έργο θα ολοκληρωθεί στις αρχές της επόμενης χρονιάς.
ΣΤΑΥΡΟΣ ΓΡΙΜΑΝΗΣ
