Ως ένα πρόβλημα της προηγούμενης δεκαετίας, που αντιμετωπίζεται σήμερα με τρόπο που μάλλον θα προσθέσει προβλήματα ανταγωνισμού παρά θα επιλύσει, αξιολογεί η αγορά τη συμφωνία κυβέρνησης και θεσμών για το μονοπώλιο της ΔΕΗ στον λιγνίτη, το περίφημο anti-trust case, στο οποίο επικεντρώνεται και το ενεργειακό κεφάλαιο της 9ης έκθεσης μεταμνημονιακής εποπτείας που δημοσιοποιήθηκε χθες. Κοινή είναι η εκτίμηση παραγωγών και προμηθευτών ρεύματος, όπως και της βιομηχανίας, ότι τα προβλήματα της αγοράς σήμερα είναι άλλα, δείχνοντας κατά βάση τις δυσλειτουργίες του target model και τα επίμαχα μέτρα που προωθούνται για την αντιμετώπισή τους. Οι συντάκτες της έκθεσης της Κομισιόν εστιάζουν στην εξέλιξη του market test για τα «πακέτα» λιγνιτικής ενέργειας που θα υποχρεωθεί να πουλάει η ΔΕΗ στους ιδιώτες προμηθευτές προκειμένου να αρθεί η μονοπωλιακή πρόσβαση της Επιχείρησης στον λιγνίτη. Το market test που διενεργεί η ίδια η Ε.Ε., όπως αναφέρεται στην έκθεση, ολοκληρώθηκε προχθές και έως το τέλος του μηνός θα ανοίξει ο δρόμος για την παρουσίαση της τελικής λύσης. Η Επιτροπή θα αξιολογήσει τα συμπεράσματα από τις απαντήσεις των προμηθευτών στο ερωτηματολόγιο που τους απηύθυνε στο πλαίσιο του market test.
Τα επόμενα βήματα είναι να οριστεί ένας ανεξάρτητος θεματοφύλακας που θα εφαρμόσει το μέτρο στη βάση του οδικού άξονα που θα υποδείξει η DGComp. Ευαίσθητη παράμετρος του μέτρου είναι η τιμή στην οποία η ΔΕΗ θα πουλάει τη λιγνιτική ενέργεια στους ανταγωνιστές της, η οποία βάσει της συμφωνίας θα είναι προκαθορισμένη και θα έχει ως βάση την τιμή που θα διαμορφώνεται στην προημερήσια αγορά. Το ποσοστό της έκπτωσης επί αυτής της τιμής θα καθοριστεί με απόφαση του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Η ΔΕΗ πάντως, η οποία υποδέχθηκε θετικά το μέτρο, αξιολογώντας ότι η επιβάρυνση δεν θα είναι σημαντική δεδομένου ότι η λιγνιτική παραγωγή της βαίνει μειούμενη, δεν φαίνεται να συναινεί σε έκπτωση πάνω από 5%.
Οσον αφορά την πλευρά των καθετοποιημένων προμηθευτών, στις απαντήσεις τους στο ερωτηματολόγιο της Κομισιόν εκφράζουν επιφυλακτικότητα ως προς τις επιπτώσεις του μέτρου στον ανταγωνισμό. Εκτιμούν ότι το κόστος του λιγνίτη είναι σήμερα υψηλό λόγω CO2 και εξ αυτού του λόγου η ΔΕΗ θα υποχρεωθεί να κάνει damping τιμών προκειμένου να αποφύγει σημαντική επιβάρυνση. Αυτό καταλήγει, σύμφωνα με τους καθετοποιημένους προμηθευτές, εις βάρος του ανταγωνισμού και αποθαρρύνει νέες επενδύσεις σε θερμικές μονάδες που έχει ανάγκη το σύστημα για να διασφαλίσει την επάρκεια ρεύματος. Ως ήσσονος σημασίας αντιμετωπίζουν το μέτρο οι μη καθετοποιημένοι προμηθευτές, υποστηρίζοντας ότι οι ποσότητες είναι πολύ μικρές, ενώ επισημαίνουν ότι τα πραγματικά προβλήματα της αγοράς σήμερα είναι άλλα, παραπέμποντας στο target model.
H ΔΕΗ θα πρέπει να διαθέσει μέσω διμερών συμβολαίων στους ιδιώτες προμηθευτές το 2021 το 50% της λιγνιτικής παραγωγής της προηγούμενης χρονιάς και ακολούθως το 40% το 2022 και άλλο ένα 40% το 2023. Η διάθεση των προϊόντων τρίμηνης ή ετήσιας διάρκειας, αναλόγως πού θα καταλήξει η DGComp μετά το market test, θα γίνεται μέσω πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος από τη ΡΑΕ. Στόχος του μηχανισμού που θα εφαρμοστεί είναι, πέραν της μείωσης της θέσης της ΔΕΗ στη λιγνιτική παραγωγή, και η μείωση του μεριδίου της στη λιανική αγορά ρεύματος κάτω από 50%.
ΧΡΥΣΑ ΛΙΑΓΓΟΥ
