Η Ελλάδα φαίνεται πως αντιστέκεται στην παγκόσμια τάση της αύξησης των τιμών των ακινήτων, καταγράφοντας αρνητικό πρόσημο τόσο σε ό,τι αφορά τις πραγματικές όσο και τις ονομαστικές τιμές.
Σύμφωνα με το zerohedge, η αγορά ακινήτων επηρεάζεται από ένα σπάνιο συνδυασμό αναγκαιότητας, χρησιμότητας, συναισθηματικότητας αλλά και επενδυτικής δραστηριότητας των καταναλωτών. Οι επενδύσεις αυτές, συνδυασμένες με την αύξηση της ζήτησης για ακίνητα σε πολλές χώρες του κόσμου, έχουν ωθήσει τις τιμές σε απροσδόκητα υψηλά.
Bασισμένοι σε δεδομένα της Bank of International Settlements, οι αναλυτές Εχσάν Σολτάνι και Παλάβι Ράο του Visual Capitalist, συνέθεσαν γραφήματα τα οποία παρουσιάzουν την αλλαγή στις πραγματικές τιμές ακινήτων 57 χωρών από το 2010 μέχρι το 2022.
Ενδιαφέρον προκαλεί το γεγονός πως πολλές ανεπτυγμένες οικονομίες έχουν καταγράψει και τη μεγαλύτερη αύξηση των τιμών των ακινήτων. Κατά μέσο όρο, η τιμή των ακινήτων όλων των 57 χωρών του δείγματος της έρευνας έχει αυξηθεί κατά 30% από το 2010.
Στην κορυφή της κατάταξης βρίσκεται η Ισλανδία, στην οποία οι πραγματικές τιμές των ακινήτων έχουν υπερδιπλασιαστεί την τελευταία δωδεκαετία.
Άλλες χώρες με αύξηση ίση ή μεγαλύτερη του 85% είναι η Εσθονία, η Νέα Ζηλανδία, η Χιλή, η Τουρκία, ο Καναδάς και το Λουξεμβούργο. Πολλές αναπτυσσόμενες αγορές όπως η Ινδία, η Μαλαισία, οι Φιλιππίνες και η Κολομβία έχουν επίσης καταγράψει σημαντική αύξηση των πραγματικών τιμών των ακινήτων, πολύ μεγαλύτερη σε σχέση με τον παγκόσμιο μέσο όρο.
Οι εξαιρέσεις
Εξαίρεση στον κανόνα αποτελούν ορισμένες χώρες, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας, οι οποίες αντιστάθηκαν στην παγκόσμια αυτή τάση, καταγράφοντας μείωση σε ό,τι αφορά τις πραγματικές και ονομαστικές τιμές των ακινήτων.
Οι χώρες με τη μεγαλύτερη μείωση ήταν η Ρωσία (-33%), η Ελλάδα (-26%) και η Ιταλία (-24%). Εκτός από τα ακίνητα, τα στοιχεία αυτά προσφέρουν και μία σπάνια ματιά στον πληθωρισμό και την επίδραση που αυτός έχει στην γενικότερη οικονομία. Στη Ρωσία, για παράδειγμα, οι πραγματικές τιμές οι οποίες έχουν προσαρμοστεί στον πληθωρισμό έχουν καταγράψει μείωση της τάξης του 33%. Παρ’ όλα αυτά, οι ονομαστικές τιμές έχουν αυξηθεί κατά 54%. Αντιθέτως, στην Ελλάδα, τόσο οι πραγματικές όσο και οι ονομαστικές τιμές των ακινήτων έχουν μειωθεί σημαντικά, κατά 26% και 16% αντίστοιχα.
Οι φούσκες
Σύμφωνα με τα δεδομένα, χώρες όπως η Ισλανδία, η Νέα Ζηλανδία και ο Καναδάς ενδέχεται να βρίσκονται ένα βήμα πριν το σκάσιμο μίας φούσκας στην αγορά ακινήτων. Παρ’ όλα αυτά, όπως τονίζουν οι αναλυτές του zerohedge, οι φούσκες γίνονται γνωστές μόνο όταν σκάνε, αλλιώς αποτελούν ενδείξεις της ανισορροπίας προσφοράς και ζήτησης στην εκάστοτε οικονομία.
Υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους η ανισορροπία αυτή γίνεται αισθητή στην αγορά ακινήτων, όπως τόνισε και ο αναπληρωτής διοικητής της κεντρικής τράπεζας του Καναδά το 2015.
Ο πρώτος εξ αυτών είναι οι μακροοικονομικοί παράγοντες όπως τα διαθέσιμα εισοδήματα και τα χαμηλότερα μακροπρόθεσμα επιτόκια. Ο δεύτερος αποτελεί το δημογραφικό ζήτημα, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά την αύξηση του αριθμού των πολιτών και τη μετανάστευση αλλά και τις αλλαγές στη δομή των οικογενειών μίας χώρας.
Ο επόμενος λόγος οφείλεται κυρίως στη γενικότερη και καλύτερη πρόσβαση των καταναλωτών στη χρηματοδότηση στεγαστικών δανείων, ενώ σημαντικό ρόλο παίζουν οι αλλαγές στο μακροοικονομικό πλαίσιο, οι διεθνείς επενδύσεις και οι αποφάσεις των εκάστοτε ρυθμιστικών αρχών μιας χώρας.
Παράλληλα, οι αγορές ακινήτων ενδέχεται να επηρεαστούν και από τα τοπικά δεδομένα. Στην Ισλανδία, για παράδειγμα, η δραματική αύξηση του τουρισμού και η αύξηση των βραχυπρόθεσμων ενοικίων (Airbnb κτλ) έχουν παίξει σημαντικό ρόλο στην κρίση της εγχώριας αγοράς ακινήτων. Στις ΗΠΑ, από την άλλη, η έλλειψη ακινήτων δημιουργεί την ανισορροπία μεταξύ της περιορισμένης προσφοράς και της αυξημένης ζήτησης.
Τέλος, η αύξηση των επιτοκίων από τις κεντρικές τράπεζες για την αντιμετώπιση του πληθωρισμού επηρεάζει άμεσα το ενδιαφέρον αλλά και τη δυνατότητα αγοράς ακινήτων των καταναλωτών, ιδιαίτερα εν μέσω μίας νέας «τέλειας καταιγίδας» κρίσεων.
