Το 2023 εκατοντάδες χιλιάδες νοικοκυριά θα πρέπει να κερδίσουν το στοίχημα της υλοποίησης επενδύσεων για την εξοικονόμηση ενέργειας. Μπορεί οι επιδοτήσεις στην τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος να εξασφαλίζουν έναν σχετικά ήρεμο χειμώνα -νοικοκυριά που έχουν εγγραφεί σε πελατολόγια ιδιωτών παρόχων εξασφαλίζουν αυτή τη στιγμή πολύ χαμηλές χρεώσεις ακόμη και κάτω από 5 λεπτά ανά κιλοβατώρα- ωστόσο η επιδότηση δεν θα πρέπει να εκλαμβάνεται ως κάτι μόνιμο. Άλλωστε και η κυβερνητική δέσμευση προβλέπει παράταση των επιδοτήσεων μέχρι τον Ιούνιο, μετά… βλέπουμε.
Το 2023 θα είναι το έτος της μαζικής χορήγησης επιδοτήσεων για την ενεργειακή θωράκιση και αναβάθμιση των ακινήτων. Η επέκταση του προγράμματος εξοικονομώ ώστε να συμπεριληφθεί και ο τελευταίος επιλαχών της σχετικής λίστας, η ενεργοποίηση του προγράμματος για την εγκατάσταση των φωτοβολταϊκών -με ή χωρίς μπαταρίες- αλλά και έκδοση τουλάχιστον 140.000 κουπονιών για την αντικατάσταση ενεργοβόρων ηλεκτρικών συσκευών έχουν κοινό παρονομαστή: Τη μείωση της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας χωρίς να αλλάξουν καταναλωτικές συνήθειες.
Υπάρχει βέβαια ένα ερώτημα: Ποια νοικοκυριά έχουν την απαιτούμενη ρευστότητα για να ανταπεξέλθουν σε τέτοιες επενδύσεις; Ο πληθωρισμός έχει κάνει μεγάλο κακό. Τα έργα έχουν ακριβύνει, τα επιτόκια έχουν ανέβει για να καταπολεμηθεί ο πληθωρισμός κάτι που σημαίνει και δυσκολότερη πρόσβαση στον τραπεζικό δανεισμό οπότε η χρηματοδότηση δεν είναι εύκολη καθώς και το χρήμα γίνεται σπανιότερο και ο συνολικός λογαριασμός ανεβαίνει.
Ο μεγάλος… φόβος είναι ότι για μια ακόμη φορά θα ευεργετηθούν από τα προγράμματα και τις υψηλές επιδοτήσεις αυτοί που έχουν μεγαλύτερη οικονομική άνεση. Αν αυτό επιβεβαιωθεί, η ενεργειακή και πληθωριστική κρίση θα γίνει για μια ακόμη φορά αιτία να διευρυνθούν οι εισοδηματικές ανισότητες. Πώς μπορεί αυτό να αποφευχθεί; Δεν θα είναι εύκολο.
Το αρμόδιο υπουργείο Περιβάλλοντος έχει ως πρωταρχικό στόχο (και σε ένα βαθμό δικαίως) να απορροφηθούν οι διαθέσιμοι πόροι για να μειωθεί η ανάγκη για ακριβή ηλεκτρική ενέργεια. Υπάρχει και μέριμνα -ειδικά στο εξοικονομώ- για να τα φτωχότερα νοικοκυριά- υπάρχει και η μοριοδότηση αυτών με το χαμηλότερο εισόδημα (π.χ στο αλλάζω συσκευή η επιδότηση είναι μεγαλύτερη για τους φτωχότερους) αλλά το πρόβλημα κάλυψης του χρηματοδοτικού κενού δεν διορθώνεται εύκολα. Ποιος θα πει στην τράπεζα να δανείσει κάποιον που δεν έχει τα εχέγγυα ότι θα καταφέρει να αποπληρώσει; Θα είναι ένα από τα μεγάλα στοιχήματα της νέας χρονιάς η ολοκλήρωση των επενδύσεων εξοικονόμησης ενέργειας.
Νίκος Ζαργάνης
