Υγεία & Ασφάλεια ηλεκτρολογικών εγκαταστάσεων & εργασιών

Του Χρήστου Ψήττα, Ηλεκτρολόγου – Μηχανικού MSc, πραγματογνώμονα, Προέδρου του συλλόγου Ηλεκτρολόγων Μηχανολόγων Μηχανικών τε Δυτικής Ελλάδας.
.
Σήμερα είναι πιο επίκαιρο από ποτέ η ανάγκη ευαισθητοποίησης όλων όσων έχουν επαφή με το ηλεκτρικό ρεύμα (χρήστες, εγκαταστάτες, Μηχανικοί, κλπ) για ασφαλείς αλλά και ποιοτικότερες εγκαταστάσεις με σκοπό την κάλυψη των αναγκών με ασφάλεια αλλά και την παροχή υψηλότερα ποιοτικών υπηρεσιών από τους επαγγελματίες του κλάδου.

Θέτουμε τρία βασικά ερωτήματα:

• Είμαστε σίγουροι ότι έχουμε μία ασφαλή ηλεκτρική εγκατάσταση στο σπίτι ή στο γραφείο μας;
• Είμαστε σίγουροι ότι εργαζόμαστε σε ασφαλές και υγιές εργασιακό περιβάλλον;
• Είμαστε σίγουροι ότι έχουμε τον κατάλληλο άνθρωπο να κάνει τη δουλειά ; Η απάντηση που έχουμε είναι η εξής:

Καθημερινά όλοι μας ερχόμαστε σε επαφή με το ηλεκτρικό ρεύμα, συχνά δεν το μεταχειριζόμαστε με την απαιτούμενη σύνεση και προσοχή και αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να έχουμε μία ηλεκτροπληξία εργαζομένου την ημέρα με βάση τα στατιστικά των υπηρεσιών ανά τον κόσμο. Ο κίνδυνος αυτός αυξάνεται εάν οι ηλεκτρικές γραμμές δεν έχουν την απαιτούμενη γείωση, τα υδραυλικά μας δεν είναι γειωμένα, εάν βρισκόμαστε στο νερό, εάν έχουμε βρεγμένα ρούχα, εάν υπάρχει υψηλή υγρασία γύρω μας, κλπ. Ηλεκτροπληξία επίσης μπορεί να συμβεί όταν ένα εξάρτημα ή συσκευή δεν είναι κατάλληλα γειωμένη ή είναι ελαττωματική ή όταν μία ασφαλής συσκευή συνδεθεί σε μία άκρως ακατάλληλη γείωση.

Για τους λόγους αυτούς συστήνουμε στους εργοδότες να ακολουθούν κανόνες προκειμένου να αποφευχθεί το φαινόμενο αυτό.

• Να καθιερώσουν διαδικασίες για τον τρόπο πρόσβασης στους ηλεκτρικούς πίνακες από ειδικευμένο προσωπικό
• Να επιβεβαιώσουν ότι όλοι οι εργαζόμενοι γνωρίζουν τον τρόπο που απενεργοποιούνται τα ηλεκτρικά συστήματα στο χώρο τους.
• Να τηρούνται οι συνδεσμολογίες του χρωματικού κώδικα με βάση την κείμενη νομοθεσία.
• Οι εργασίες σε ηλεκτρικά κυκλώματα να γίνονται πάντα χωρίς τάση.
• Να βεβαιώνεται η διακοπή της τάσης εάν υπάρχει χειρισμός αγωγών.
• Να θεωρείται πάντα ένας αγωγός επικίνδυνος μέχρι αποδείξεως του αντιθέτου.

Η σοβαρότητα των επιπτώσεων της ηλεκτροπληξίας εξαρτάται από την ένταση του ηλεκτρικού ρεύματος και τη χρονική διάρκεια που αυτό διαρρέει το σώμα. Έτσι, για παράδειγμα, 0,1 Αμπέρ για 2 δευτερόλεπτα μπορεί να είναι θανατηφόρα. Η ένταση του ηλεκτρικού ρεύματος που μπορεί κάποιος να αντέξει διατηρώντας τον μυϊκό έλεγχο του χεριού του, είναι λιγότερο από 10mA. Ένταση ρεύματος πάνω από αυτή την τιμή μπορεί να παραλύσει τους μύες. Αυτός στον οποίο συμβαίνει αυτή η κατάσταση παράλυσης δεν μπορεί πλέον να αφήσει το εργαλείο ή όποιο άλλο αντικείμενο κρατά εκείνη τη στιγμή. Η ηλεκτροπληξία είναι συνήθως μόνο η αρχή μιας αλυσίδας γεγονότων. Ακόμα και αν το ηλεκτρικό ρεύμα είναι αδύναμο για να προκαλέσει άμεσο τραυματισμό, κάποιος αντιδρώντας σε αυτό μπορεί να πέσει και να τραυματιστεί ή ακόμα και να πεθάνει.

Η σοβαρότητα των επιπτώσεων από την ηλεκτροπληξία εξαρτάται επίσης από τη διαδρομή του ηλεκτρικού ρεύματος μέσα από το σώμα. Ο κίνδυνος είναι αυξημένος όταν αυτό περνά από την καρδιά ή το νευρικό σύστημα. Αν ακουμπήσεις ένα ηλεκτροφόρο καλώδιο με το κεφάλι, το νευρικό σου σύστημα θα καταστραφεί. Αν ακουμπήσεις ένα ηλεκτροφόρο καλώδιο με το ένα σου χέρι, ενώ η άλλη πλευρά του σώματός σου είναι γειωμένη, το ρεύμα θα περάσει από το στήθος σου, τραυματίζοντας πιθανόν την καρδιά και τους πνεύμονες.

Ο συνηθέστερος και μη θανάσιμος, τραυματισμός από την ηλεκτροπληξία είναι το έγκαυμα. Υπάρχουν τριών ειδών εγκαύματα:

• Ηλεκτρικά εγκαύματα,
• Εγκαύματα ηλεκτρικού τόξου
• Θερμικά εγκαύματα.

Τα ηλεκτρικά εγκαύματα μπορούν να προκληθούν αν κάποιος αγγίξει με λάθος τρόπο ηλεκτροφόρα καλώδια ή εξοπλισμό. Συνήθως τέτοιου είδους εγκαύματα συμβαίνουν στα χέρια και αποτελούν μια από τις σοβαρότερες μορφές τραυματισμού.

Επικίνδυνη κατάσταση μπορεί να έχουμε επίσης με εκρήξεις ηλεκτρικού τόξου μέσω του αέρα όπου οι θερμοκρασίες που μπορεί να αναπτυχθούν φθάνουν ακόμα και τους 20.000 βαθμούς κελσίου.

Τρείς βασικοί κίνδυνοι έκρηξης ηλεκτρικού τόξου:

1. Υψηλή θερμότητα και έντονο φώς.
2. Έκρηξη ωστικού κύματος.
3. Λιώσιμο και καταστροφή τμημάτων από χαλκό ή αλουμίνιο ενός κυκλώματος.

Ο ηλεκτρισμός είναι μια από τις συνηθέστερες αιτίες πρόκλησης πυρκαγιών και θερμικών εγκαυμάτων στα σπίτια και στους χώρους εργασίας. Η κύρια αιτία πρόκλησης φωτιάς λόγω του ηλεκτρισμού είναι ο ελαττωματικός εξοπλισμός, η ελλιπής συντήρησή του ή η κακή χρήση του.

Τι πρέπει να κάνουμε όταν κάποιος πάθει ηλεκτροπληξία.

• Κλείνουμε το ηλεκτρικό ρεύμα άμεσα
• Καλούμε σε βοήθεια εμείς ή κάποιος άλλος δίπλα μας
• Απομακρύνουμε το θύμα με κάποιο αντικείμενο που δεν είναι καλός αγωγός του ηλεκτρικού ρεύματος (ξύλο, πλαστικό, κλπ)
• Δεν αγγίζουμε το θύμα εάν αυτό είναι σε επαφή με το ηλεκτρικό κύκλωμα και δεν καταφέρουμε την απομάκρυνσή του.
• Δεν εγκαταλείπουμε το συνάνθρωπο – δεν απομακρυνόμαστε εάν δεν υπάρχει κίνδυνος και για εμάς.
• Δεν μετακινούμε το θύμα σε καμία περίπτωση μέχρι να έρθει ιατρική βοήθεια.
• Εάν παρατηρήσουμε αιμορραγία τοποθετούμε ένα στεγνό ύφασμα γύρω από την πληγείσα περιοχή.
• Ελέγχουμε για ένδειξη αναπνοής, εάν δεν αναπνέει τότε εφαρμόζουμε τεχνητή αναπνοή εντός 4 λεπτών ελέγχοντας παράλληλα το σφυγμό του.

Τι πρέπει να κάνουμε για να είμαστε ασφαλής

Για να είμαστε ασφαλής θα πρέπει να σκεφτόμαστε τον τρόπο με τον οποίο εκτελούμε εργασίες καθώς και τον τρόπο με τον οποίο χειριζόμαστε μια εγκατάσταση ή τον εξοπλισμό της. Εάν εφαρμόζουμε το μοντέλο ασφάλειας για να αναγνωρίζουμε , να ελέγχουμε και να εκτιμάμε τους κινδύνους τότε θα είμαστε περισσότερο ασφαλής.

Αναγνώριση των κινδύνων – Εκτίμηση των κινδύνων – Έλεγχος των κινδύνων, το τρίπτυχο το οποίο θα πρέπει να ακολουθείται από όλους.

Για τους επαγγελματίες του κλάδου :

• Η ανεπαρκής καλωδίωση είναι πολύ επικίνδυνη.
• Τα εκτεθειμένα ηλεκτρικά καλώδια είναι επικίνδυνα.
• Τα εναέρια ηλεκτρικά καλώδια είναι επικίνδυνα.
• Καλώδια με ελαττωματική μόνωση μπορούν να προκαλέσουν ηλεκτροπληξία.
• Ηλεκτρικά συστήματα και εργαλεία, τα οποία δεν είναι γειωμένα ή διπλά μονωμένα, είναι επικίνδυνα.
• Τα υπερφορτωμένα ηλεκτρικά κυκλώματα είναι επικίνδυνα.
• Ηλεκτρικά εργαλεία και συσκευές με βλάβες είναι επικίνδυνα.
• Η χρήση ακατάλληλων μέσων ατομικής προστασίας είναι επικίνδυνη.
• Η χρήση ακατάλληλων εργαλείων είναι επικίνδυνη.
• Μερικά χημικά στους χώρους εργασίας είναι επιβλαβή.
• Ελαττωματικές σκάλες και σκαλωσιές είναι επικίνδυνα.
• Σκάλες που είναι καλοί αγωγοί του ηλεκτρισμού είναι επικίνδυνες.
• Οι ηλεκτρικοί κίνδυνοι μπορούν να γίνουν χειρότεροι εάν ο εργαζόμενος, ο χώρος ή ο εξοπλισμός είναι υγροί από οποιαδήποτε αιτία.

Η δημιουργία ενός ασφαλές περιβάλλοντος εργασίας είναι επιβεβλημένη και θα πρέπει να λαμβάνονται κατάλληλα μέτρα τα οποία θα αποτρέψουν πιθανά προβλήματα που μπορεί να παρουσιαστούν.

Ενδεικτικά αναφέρουμε τα εξής:

• Χειριζόμαστε όλα τα καλώδια – αγωγούς σαν ενεργούς μέχρι να ασφαλιστούν και να σημανθούν.
• Ασφαλίζουμε και απομονώνουμε όλα τα ηλεκτρικά κυκλώματα και τα εργαλεία.
• Χρησιμοποιούμε το σωστό τύπο και μέγεθος καλωδίου σύμφωνα με τα πρότυπα και τη νομοθεσία και όχι ότι νομίζουμε.
• Γειώνουμε τα ηλεκτρικά εργαλεία, μηχανές και συστήματα οπωσδήποτε.
• Χρησιμοποιούμε ρελέ διαφυγής χωρίς δεύτερη σκέψη.
• Βάζουμε σήμανση όπου απαιτείται καθώς και προειδοποιητικές πινακίδες
• Βάζουμε καλύμματα, καπάκια ή διαχωριστικά από πίνακες ή κινητήρες όπου έχουν αφαιρεθεί.
• Τοποθετούμε προστατευτικές διατάξεις σε τμήματα τα οποία δεν μπορούν πλήρως να ασφαλιστούν.
• Κλείνουμε τυχόν    ανοίγματα    σε    πίνακες    ή μηχανήματα για         την                  αποφυγή καταστροφής από τρωκτικά ή εισαγωγή αντικειμένων ( θραύσματα, βελόνες, κλπ)
• Χρησιμοποιούμε μέτρα ατομικής προστασίας

Για τους χρήστες των εγκαταστάσεων :

• Η πτώση των ασφαλειών δείχνει μεγάλη ποσότητα ρεύματος από το κύκλωμα.
• Μία συσκευή ή ένα εργαλείο εάν είναι ζεστό φανερώνει επίσης πιθανό πρόβλημα.
• Μυρωδιά καμένου να μας βάλει σε υποψίες για πρόκληση πυρκαγιάς.
• Φθαρμένα καλώδια, φθαρμένες μονώσεις να μας βάλει στη διαδικασία της επιδιόρθωσης αυτών.
• Ρελέ διαφυγής που πέφτει ανά διαστήματα ή τακτικά δείχνει διαρροή ηλεκτρικού ρεύματος και θα πρέπει να αντιμετωπιστεί κατάλληλα.
• Χειρισμός των ηλεκτρικών συσκευών ή μηχανημάτων να γίνεται πάντα με στεγνά χέρια ή ακόμα και με κατάλληλη προστασία.
• Να μην χρησιμοποιείται εύκαμπτη καλωδίωση εκεί που χρειάζεται μόνιμη παροχή ηλεκτρικής ισχύος.
• Μην κρύβεται καλωδίωση πίσω από τοίχους, δάπεδα ή αλλού.
• Μην χρησιμοποιούνται προεκτάσεις σαν υποκατάστατο σταθερής συνδεσμολογίας.

Όλα τα παραπάνω είναι μερικά από τα βασικά που θα πρέπει να τηρούνται για να υπάρχει ένα ασφαλές περιβάλλον εργασίας αλλά και χρήσης μιας ηλεκτρικής εγκατάστασης. Επισημαίνουμε επίσης ότι η νομοθεσία απαιτεί να παρέχεται ένα ασφαλές περιβάλλον εργασίας από τους εργοδότες χωρίς κινδύνους για την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων.

• Δεν πρέπει να υπάρχει υπερωριακή απασχόληση σε επικίνδυνες εργασίες που δεν είναι στα βασικά καθήκοντα της δουλειάς.
• Τα καθήκοντα των εργαζομένων θα πρέπει να είναι σύμφωνα με τα απαιτούμενα προσόντα.
• Η συνεχής επιμόρφωση και εκπαίδευση των εργαζομένων θεωρείται επιβεβλημένη.
• Η ύπαρξη ενός προγράμματος ασφαλείας καθώς και εκτίμησης επαγγελματικού κινδύνου από την εργοδοσία – διοίκηση το οποίο θα περιλαμβάνει διαδικασίες αναγνώρισης των κινδύνων αλλά και διαδικασίες εργασιών ανήκει στα πλέον βασικά μιας σύγχρονης επιχείρησης.

Η επίτευξη ενός ασφαλούς και υγιούς περιβάλλοντος εργασίας αποτελεί βασικό χαρακτηριστικό ευημερίας σε μια σύγχρονη κοινωνία, ενώ παράλληλα συμβάλλει καθοριστικά στην προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης και της απασχόλησης, μέσω της διασφάλισης της ποιότητας και της παραγωγικότητας στην εργασία.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ILO) το υπουργείο εργασίας αναφέρει: «κάθε χρόνο 2.340.000 θάνατοι εργαζομένων οφείλονται σε επαγγελματικές ασθένειες και εργατικά ατυχήματα, ενώ σε 160 εκατομμύρια υπολογίζονται οι μη θανατηφόρες επαγγελματικές ασθένειες και σε 270 εκατομμύρια τα εργατικά ατυχήματα. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση καταγράφονται 2,5 εκατομμύρια ατυχήματα που προκάλεσαν απουσία τουλάχιστον 4 ημερών από την εργασία και 3.515 θανατηφόρα ατυχήματα σε ετήσια βάση, σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat.»

Εκτιμάται ακόμα ότι κάθε χρόνο περίπου 160.000 εργαζόμενοι χάνουν τη ζωή τους λόγω επαγγελματικών ασθενειών και περισσότεροι από 2.000 εργαζόμενοι λόγω θανατηφόρου εργατικού ατυχήματος, ενώ πάνω από τρία εκατομμύρια εργαζόμενοι υφίστανται κάποιο σοβαρό ατύχημα κατά την εργασία τους (στοιχεία του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Ασφάλεια και Υγεία στην Εργασία, EU-OSHA και της Γενικής Διεύθυνσης Απασχόλησης, Κοινωνικών Υποθέσεων και Ένταξης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής).

Βασικές έννοιες σε θέματα ΥΑΕ είναι οι ακόλουθες:

1. Κίνδυνος: είναι ο συνδυασμός της πιθανότητας εμφάνισης μιας επικίνδυνης εκδήλωσης και της σοβαρότητας του τραυματισμού ή της βλάβης στην υγεία των εργαζομένων που μπορεί να προκληθεί εξαιτίας αυτής της εκδήλωσης ή της έκθεσης.
2. Εκτίμηση Κινδύνου: είναι η διαδικασία αξιολόγησης των κινδύνων για την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων στους χώρους εργασίας.
3. Ασφάλεια: Είναι η κατάσταση όπου νιώθουμε πλήρως απαλλαγμένοι από την απειλή κάποιου κινδύνου που μπορεί να προκαλέσει τραυματισμό ή κάποια βλάβη στην υγεία, (κάτι που στην πράξη. Ως εκ τούτου, η ασφάλεια πρέπει να θεωρηθεί ως μια αξιολογική κρίση σχετικά με το επίπεδο του κινδύνου τραυματισμού ή βλάβης που θεωρείται ότι είναι αποδεκτό.
4. Πρόληψη: όλα τα βήματα ή τα μέτρα που λαμβάνονται ή σχεδιάζεται να εφαρμοστούν σε όλα τα στάδια της εργασίας εντός της επιχείρησης, για την εξάλειψη ή τη μείωση των επαγγελματικών κινδύνων.

Σήμερα εδώ μας ενδιαφέρει η «πρόληψη». Η πρόληψη είναι ο ακρογωνιαίος λίθος στην για τη διαχείριση των θεμάτων ΥΑΕ. Η έννοια της πρόληψης αποκτά όλο και περισσότερο αυξημένη σημασία, δεδομένου ότι οι συνθήκες εργασίας σε επιχειρήσεις και οργανισμούς αλλάζουν δραστικά εξαιτίας σειράς παραγόντων όπως είναι η παγκοσμιοποίηση, η μερική απασχόληση, η προσωρινή εργασία, η υπεργολαβία, η γήρανση του προωπικού, κ.α.

Μέτρα πρόληψης που λαμβάνονται:

Τα μέτρα πρόληψης στοχεύουν στη μείωση της πιθανότητας εμφάνισης ατυχήματος ή ασθένειας.

Τα μέτρα πρόληψης είναι τριών τύπων:

• τεχνικά μέτρα: σχεδιασμένα να λειτουργούν άμεσα στην πηγή του κινδύνου, προκειμένου να πετύχουν την απομάκρυνσή του, τη μείωσή του ή την αντικατάστασή του
• οργανωτικά μέτρα: αποσκοπούν στην αλλαγή των συμπεριφορών και ατομικών στάσεων ζωής καθώς και στην προαγωγή νοοτροπίας ασφάλειας.
• ατομικά μέτρα: οποιαδήποτε επαρκή μέσα ατομικής προστασίας που αποσκοπούν στην προστασία των εργαζομένων από τους κινδύνους για την ασφάλεια και την υγεία τους.

Οι επαγγελματίες του κλάδου, έχοντες τα νόμιμα δικαιώματα εργασιών, είναι υποχρεωμένοι να κατασκευάζουν τις ηλεκτρικές εγκαταστάσεις με εγκεκριμένα υλικά και να τηρούν απόλυτα τους ισχύοντες κανονισμούς ασφαλείας και τους κανόνες της τέχνης. Να εφαρμόζουν τα νομοθετημένα πρότυπα ηλεκτρικών εγκαταστάσεων στο μέγιστο δυνατό βαθμό και όπου αυτό δεν είναι εφικτό να τεκμηριώνεται επαρκώς.

Κάθε νέα ηλεκτρική εγκατάσταση πρέπει να ελέγχεται μετά την αποπεράτωσή της και προτού να τεθεί σε λειτουργία από το χρήστη, ώστε να εξακριβωθεί ότι έχουν τηρηθεί οι απαιτήσεις του εκάστοτε ισχύοντος Κανονισμού. Οι έλεγχοι πρέπει να διεξάγονται από τους έχοντες το νόμιμο δικαίωμα οι οποίοι διαθέτουν τα νόμιμα προσόντα για ελέγχους ηλεκτρικών εγκαταστάσεων σύμφωνα με το ΠΔ 108/2013.

Ο έλεγχος των εσωτερικών ηλεκτρικών εγκαταστάσεων πρέπει να διενεργείται σύμφωνα με τις διατάξεις του Κανονισμού που ίσχυε κατά το χρόνο εκτέλεσής τους, με τη διαδικασία και τα έντυπα που προβλέπονται από την υπουργική απόφαση 101195/2021, ΦΕΚ 4654Β/8-10- 2021 όπως αυτή τροποποιήθηκε με την ΦΕΚΒ 5635 02.12.2021 ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ Υ.Α. 101195.

Οι ιδιοκτήτες είναι υποχρεωμένοι να ελέγχουν τις ΕΗΕ πριν την λήξη του χρόνου επανελέγχου που ορίζει η ΥΔΕ. Μετά τον επιτυχή έλεγχο της εγκατάστασης, υποβάλλουν την απαιτούμενη υπεύθυνη δήλωση στο ΔΕΔΔΗΕ όπως ο νόμος ορίζει.

Σε περίπτωση που παρέλθουν άπρακτα τα χρονικά διαστήματα επανελέγχου, εντέλλονται εγγράφως τον επανέλεγχο των ΕΗΕ και την υποβολή της σχετικής υπεύθυνης δήλωσης εντός προθεσμίας έξι μηνών. Αν η προθεσμία παρέλθει άπρακτη, το ηλεκτρικό ρεύμα διακόπτεται.

Οι κίνδυνοι και τα προβλήματα που μπορεί να προκύψουν από μια ανέλεγκτη οικιακή ηλεκτρική εγκατάσταση μπορεί να είναι:

• Ηλεκτροπληξία (τραυματισμός ή απώλεια ζωής) σε ανθρώπους αλλά και σε ζώα.
• Πυρκαγιές ή εγκαύματα από ηλεκτρικά αίτια.
• Βλάβες ή καταστροφές σε ηλεκτρικές ή ηλεκτρονικές συσκευές.
• Υπερβολική κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος από διαρροές.
• Νομικές συνέπειες για τον ιδιοκτήτη – χρήστη ή τον ηλεκτρολόγο, μετά από διαπίστωση ότι η εγκατάσταση δεν τηρεί τις απαιτήσεις της Νομοθεσίας σε περιπτώσεις βλάβης τρίτων (θανάτου, σωματικής βλάβης, ζημίας σε εγκαταστάσεις, κλπ) αλλά και σε περιπτώσεις καταγγελίας ή αυτεπάγγελτου ελέγχου ειδικά για τον εγκαταστάτη.

Τα οφέλη που προκύπτουν από μια σωστά ελεγμένη ηλεκτρική εγκατάσταση είναι:

• Η αύξηση ασφάλειας στην χρήση του ηλεκτρικού ρεύματος.
• Η μείωση του ρίσκου για ζημιές και για κακή λειτουργία ηλεκτρικών ή ηλεκτρονικών συσκευών.
• Η σιγουριά ότι το ηλεκτρικό ρεύμα καταναλώνεται όπου πρέπει, όταν πρέπει και όταν χρειάζεται.
• Η αποφυγή δυσμενών συνεπειών για μη τήρηση της Νομοθεσίας. Υπενθυμίζουμε ότι άγνοια της νομοθεσίας δε νοείται !!!

Οι ευθύνες για την ασφάλεια και γενικά για την ηλεκτρική εγκατάσταση ανήκουν στους ιδιοκτήτες ή χρήστες των εγκαταστάσεων και στους ηλεκτρολόγους τους.

Η ασφάλεια των οικιακών ηλεκτρικών εγκαταστάσεων, διαπιστώνεται μόνο με συστηματικούς ελέγχους & επανελέγχους

Δεν πρέπει να ξεχνάμε ποτέ, ότι οι συνήθως χρησιμοποιούμενες τάσεις είναι θανατηφόρες και ότι οι επικίνδυνες συνθήκες συχνά δημιουργούνται από την πρόχειρη αντιμετώπιση και αντιμετώπιση των διαφόρων προβλημάτων που μπορούν να παρουσιαστούν στις ηλεκτρικές συσκευές, τα μηχανήματα ή τις εγκαταστάσεις.

Για την δική μας ασφάλεια θα πρέπει να ακολουθούμε παραδείγματα όπως τα παρακάτω:

• απαγορεύεται οποιαδήποτε παρέμβαση στις ηλεκτρομηχανολογικές εγκαταστάσεις από άτομο μη έχοντα το νόμιμο δικαίωμα.
• Ο κεντρικός ηλεκτρικός πίνακας που τροφοδοτούνται οι συσκευές και ο εξοπλισμός, θα πρέπει να διαθέτει ρελέ διαφυγής απαραιτήτως.
• Κάθε χαλασμένο ή φθαρμένο καλώδιο ηλεκτρικής συσκευής, κάθε σπασμένος διακόπτης ή ρευματολήπτης, θα πρέπει να αποκαθίσταται αμέσως.
• Τα καλώδια και οι πρίζες των ηλεκτρικών συσκευών ή μηχανημάτων να είναι σε άριστη κατάσταση.
• Μην υπερφορτώνετε ποτέ μια πρίζα ή ένα κύκλωμα.
• Η μόνωση των ηλεκτρικών καλωδίων των μηχανημάτων, εργαλείων, συσκευών κλπ. Θα πρέπει να βρίσκεται σε αρίστη κατάσταση και να ελέγχεται κατά περιόδους.
• Τα εργαλεία που χρησιμοποιούνται στην εργασία μας να είναι πιστοποιημένα, μονωμένα και σε καλή κατάσταση.

Για τη χρήση φορητών ηλεκτρικών συσκευών και μηχανημάτων θα πρέπει:

• Τα καλώδια τροφοδοσίας να ακολουθούν διαδρομές μακριά από τις συνήθεις διαδρομές του προσωπικού, οχημάτων και υλικών.
• Οι διαδρομές και οι θέσεις των καλωδίων τροφοδοσίας σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να επισημαίνονται επαρκώς. Στα σημεία στα οποία υπάρχει το ενδεχόμενο δημιουργίας επικίνδυνων συνθηκών, θα πρέπει να αποκλείεται η κυκλοφορία οχημάτων, μηχανημάτων κλπ.
• Κατά την εγκατάσταση καλωδίων τροφοδοσίας επί δαπέδων, τα δάπεδα θα πρέπει να  είναι  ελεύθερα  από  αιχμηρά  αντικείμενα  –  υλικά,  λάδια  – πετρελαιοειδή, αραιωτικά και άλλα, τα οποία είναι δυνατόν να προκαλέσουν φθορά των καλωδίων.

• Σε θέσεις που συνήθως διακινούνται οχήματα – μηχανήματα, τα διερχόμενα καλώδια τροφοδοσίας, θα πρέπει να εξασφαλίζονται επιπλέον με την τοποθέτηση ειδικών προστατευτικών δαπέδων επικαλύψεών των.
• Η συνολική εγκατάσταση και τα καλώδια τροφοδοσίας θα πρέπει να περιλαμβάνουν απαραίτητα αγωγό γείωσης, έστω και στις περιπτώσεις κατά τις οποίες τα χρησιμοποιούμενα εργαλεία δεν απαιτούν.

Τι συμβαίνει πραγματικά σήμερα

Η ηλεκτρολογική νομοθεσία είναι αρκετή για τη χώρα μας και περιλαμβάνει όλα εκείνα τα οποία χρειαζόμαστε για να έχουμε ασφαλή και πρότυπη μία ηλεκτρολογική εγκατάσταση καθώς και ασφάλεια κατά τη διάρκεια της εργασίας. Δυστυχώς όμως παρατηρείται μία προχειρότητα όσο αφορά την αντιμετώπιση των θεμάτων ασφάλειας και ποιότητας των εγκαταστάσεων αυτών αλλά και γενικότερα του επιπέδου ασφάλειας και υγείας στην εργασία. Ο εκσυγχρονισμός όμως αυτός των απαιτήσεων της νομοθεσίας συνεχίζεται μέσω ειδικών επιτροπών, ειδικών συμβουλίων όπου αναλύουν τα αποτελέσματα των μελετών και τις απόψεις εξειδικευμένων φορέων που ασχολούνται με τις ηλεκτρικές εγκαταστάσεις στα ιδιωτικά αλλά και δημόσια έργα. Πολλές φορές όμως οι αλλαγές των κανονισμών και οι εναρμονίσεις των προτύπων είναι δύσκολο να εφαρμοστούν πλήρως από τους επαγγελματίες του κλάδου λόγω δυσκολιών που υπάρχουν.

Από γενικότερη έρευνα αλλά και την αντίληψη που έχουμε για τη παροχή ποιοτικότερης στάθμης υπηρεσιών αλλά και εφαρμογή της κείμενης νομοθεσίας που αφορά την ασφάλεια προσώπων και εγκαταστάσεων παρατηρούμε τα εξής:

Υπάρχει μία αισθητή διαφορά στο τι εφαρμόζεται από κανονισμούς και πρότυπα και στο τι προσδοκούμε να έχουμε. Παρατηρείται η θέληση να δοθεί μεγαλύτερη σημασία και να υπάρξει μεγαλύτερη επιμέλεια από τους επαγγελματίες του κλάδου αλλά και τις επιχειρήσεις όσο αφορά την εφαρμογή των κανονισμών και των προτύπων για την αντιμετώπιση των όποιων θεμάτων στις ηλεκτρικές εγκαταστάσεις αλλά και τα ηλεκτρομηχανολογικά έργα γενικότερα.

Διακρίνεται η πρόθεση για την ικανοποίηση του αισθήματος της ασφάλειας που θα πρέπει να νιώθουν οι πελάτες αλλά και οι εργαζόμενοι σε μία επιχείρηση και μάλιστα από την αρχή της εργασιακής σχέσης πελάτη – εργοδότη. Η εμπιστοσύνη, η υπευθυνότητα, η καλή πρακτική αλλά και η τήρηση των νομοθετημένων κανόνων και πολιτικών ποιότητας από τους επαγγελματίες του κλάδου θα πρέπει να καταστεί οδηγός για όλους.

Παρατηρούμε ότι όλα δεν βαίνουν όπως πρέπει και στο βαθμό που θα έπρεπε, ας φροντίσουμε εμείς οι επαγγελματίες του κλάδου να γίνει αυτό δυνατόν.

Ας φροντίσουν οι ιδιοκτήτες ή οι χρήστες των εγκαταστάσεων να τηρούν τους κανόνες ασφάλειας αλλά και τη νομοθεσία που περιγράφει τη υποχρέωση ότι θα πρέπει αντιμετωπίζουν τα θέματα αυτά με την δέουσα σημασία αλλά και σοβαρότητα για δικό τους όφελος αλλά και του συνόλου γενικότερα.

Ας φροντίσουμε εμείς οι επαγγελματίες του κλάδου να δείξουμε τον επαγγελματισμό μας, να ενημερώνουμε τακτικά και με την σοβαρότητα που πρέπει το τι οφείλει ο καθένας να πράξει με γνώμονα πάντα την ασφάλεια και την καλή πρακτική. Μην τα περιμένουμε όλα από την πολιτεία, εμείς είμαστε αυτοί που πρέπει να μεταδώσουμε όλα όσα πρέπει, με αίσθημα ευθύνης του καθενός εξ ημών, είτε αυτοί είναι ιδιοκτήτες, είτε εργοδότες είτε επιχειρήσεις.

Όσο για το ευρύ κοινό, απευθυνόμαστε σε αυτούς και λέμε το εξής:

Απευθυνθείτε σε επαγγελματίες να κάνετε τη δουλειά σας, όχι στο κάθε τυχάρπαστο που προσπαθεί να σας ξεγελάσει με διάφορα τρικ. Ο επαγγελματίας και η καλή σχέση μαζί του θα κάνει τη δουλειά σας ποιο εύκολη, πιο ασφαλή, με ποιότητα και στο τέλος θα βγεί και πιο οικονομική.

Η υιοθέτηση βέλτιστων πρακτικών για τη παροχή υπηρεσιών διασφαλίζει την επίτευξη των σκοπών και στόχων συνεχούς βελτίωσης. Η ευθύνη της διατήρησης των απαιτήσεων ασφάλειας, υγείας, περιβάλλοντος, βιώσιμης ανάπτυξης μέσω της εφαρμογής των νομοθετημένων κανόνων και πρακτικών ανήκει σε μας.

Όμως, ιδιοκτήτες, χρήστες, εργοδότες, επιχειρήσεις έχουν σοβαρό μερίδιο ευθύνης και αυτοί καθ’ όλη τη διαδρομή προς τη συμμόρφωση με τις απαιτήσεις κάθε φορά. !!!

Η ασφάλεια & η υγεία είναι υπεράνω όλων, φροντίζουμε όλοι μας – επαγγελματίες και μη – να το έχουμε ως «ευαγγέλιο» στην καθημερινή μας πρακτική.