Ορισμένοι κατασκευαστές αυτοκινήτων υποστηρίζουν ότι η ανακύκλωση ανταλλακτικών αυτοκινήτων είναι το μέλλον. Όμως η διαδικασία αυτή όπως και κάθε άλλη που εντάσσεται στη λογική της κυκλικής οικονομίας αντιμετωπίζει μια σειρά από προκλήσεις οι οποίες εμφανίζονται πριν ακόμη καλά καλά χρησιμοποιηθεί ένα προϊόν και εξακολουθούν να υφίστανται και μετά από το τέλος της χρήσιμης ζωής τους.
Οι απολήξεις της εξάτμισης των αυτοκινήτων εκπέμπουν περίπου 4,6 μετρικούς τόνους διοξειδίου του άνθρακα ετησίως, αλλά τα αυτοκίνητα αρχίζουν να ρυπαίνουν πολύ πριν βγουν στο δρόμο. Και συνεχίζουν να μολύνουν πολύ καιρό αφότου καταστούν άχρηστα παλιοσίδερα. Αρχίζουν να χρησιμοποιούν ενέργεια και εκπέμπουν άνθρακα μέσω της εξαγωγής και της παραγωγής του χάλυβα, του καουτσούκ, των πλαστικών, του γυαλιού, του λιθίου και του δέρματος που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή τους. Όταν απορρίπτονται, μουχλιάζουν σε σκουπίδια, εκπέμποντας χλωροφθοράνθρακες και στάζουν λάδια και οξέα που είναι επικίνδυνα για τα υπόγεια ύδατα.
Τώρα, επιστήμονες, περιβαλλοντολόγοι, υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής και κατασκευαστές αυτοκινήτων προωθούν μια ιδέα που θα μπορούσε να το αλλάξει αυτό. Πρόκειται για την «κυκλική κατασκευή», η οποία στοχεύει στην επαναχρησιμοποίηση των εξαρτημάτων των αυτοκινήτων για την κατασκευή νέων.
Η ιδέα είναι αρκετά καινούρια και για αυτό δεν υπάρχει ένας τυπικός/κοινός ορισμός. Εντάσσεται σε ένα πλαίσιο συναφούς ορολογίας όπως είναι η κυκλική κατασκευή, κυκλική οικονομία κλπ. Ωστόσο, η κυκλική κατασκευή αποτελεί μέρος της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, η οποία θέτει τις βάσεις για νέους κανονισμούς για τις εταιρείες αυτοκινήτων.
Αν και η ιδέα μόλις που έχει το εννοιολογικό στάδιο, οι εταιρείες αυτοκινήτων σπεύδουν ήδη να διεκδικήσουν τα πρωτεία. «Η GM Technology είναι ηγέτης στην Κυκλική Οικονομία», έλεγε ένα δελτίο τύπου του 2020. Οι BMW, Ford, Toyota, Tesla και άλλοι έχουν επίσης διατυπώσει αξιώσεις για ένα κυκλικό μέλλον.
Αναλυτές του κλάδου, ωστόσο, αναφερόμενοι στη γενικότερη χρήση αυτών των όρων, προειδοποιούν ότι, προς το παρόν, η κύρια αξία της κυκλικής οικονομίας μπορεί να είναι οι δημόσιες σχέσεις.
“Αυτή είναι μια ώριμη ευκαιρία για greenwashing από τις αυτοκινητοβιομηχανίες”, δήλωσε ο Richard Gregory, καθηγητής οικονομικών στο East Tennessee State University που μελετά την πρακτική αυτή.
«Προσπαθούν εκούσια να παραπλανήσουν; Σε αυτό το σημείο είναι δύσκολο να πούμε γιατί δεν υπάρχουν ομοσπονδιακοί κανονισμοί για το τι κάνουν».
Παρά τις προκλήσεις, υπάρχουν λάμψεις προόδου από εταιρείες τόσο διαφορετικές, όπως μια start-up υπερ-αυτοκίνητων στην Καλιφόρνια, ένα φοιτητικό έργο στην Ολλανδία και μια κοινοπραξία ανταλλακτικών αυτοκινήτων.
«Οι άνθρωποι πιστεύουν ότι μιλάμε μόνο για ανακύκλωση, αλλά είναι πολύ μεγαλύτερη από αυτό», δήλωσε ο Abhishek Gupta, ο οποίος ηγείται της πρωτοβουλίας Circular Cars του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ. Σε γενικές γραμμές, η ιδέα είναι να μειωθεί η ποσότητα ενέργειας και υλικών που καταναλώνονται για την κατασκευή ενός αυτοκινήτου. Υπάρχουν διάφοροι τρόποι για να γίνει αυτό: χρήση περισσότερης αιολικής και ηλιακής ενέργειας στη διαδικασία παραγωγής, για παράδειγμα, ή κατασκευή εξαρτημάτων από λιγότερο ή ανακυκλωμένο υλικό. «Κοιτάζοντας τις ποσότητες του άνθρακα και των πόρων που καταναλώνετε, μπορείτε πραγματικά να δείτε το επίπεδο κυκλικότητας σας», σημειώνει σχετικά.
Όσοι ανακυκλώνουν αυτοκίνητα αφαιρούν πολύτιμα εξαρτήματα, όπως κινητήρες που λειτουργούν, για επαναχρησιμοποίηση. Τα υπόλοιπα εξαρτήματα πηγαίνουν σε εταιρείες παλιοσίδερων, οι οποίες συνήθως τεμαχίζουν τα υπόλοιπα. Αλλά το τεμάχιο μικτού κράματος έχει περιορισμένη χρήση, όπως είναι για παράδειγμα το αλουμίνιο. «Το ρεύμα αλουμινίου σε αυτή την περίπτωση είναι ένα μείγμα πολλών διαφορετικών κραμάτων, συμπεριλαμβανομένου του χυτού κράματος, το οποίο δεν μετατρέπεται καλά σε φύλλο», το οποίο χρησιμοποιείται σε πάνελ αμαξώματος, δήλωσε ο John Weritz, αντιπρόεδρος προτύπων και τεχνολογίας στο η Ένωση Αλουμινίου. Η ζήτηση για μη αναμεμειγμένο υλικό αυξάνεται καθώς οι αυτοκινητοβιομηχανίες χρησιμοποιούν όλο και περισσότερο ελαφριά πάνελ από αλουμίνιο, είπε.
Στην κυκλική κατασκευή, η απάντηση στο πρόβλημα διαλογής είναι να αλλάξει η διαδικασία σχεδιασμού ώστε να συμπεριλάβει ένα σχέδιο αποσυναρμολόγησης, έτσι ώστε ένα αποσυρμένο αυτοκίνητο να είναι εύκολο να διαχωριστεί σε παρόμοιες πηγές μετάλλου, πλαστικού, καουτσούκ και γυαλιού. Η ρύθμιση των αυτοκινήτων ώστε να παρέχουν εύκολα ανακυκλώσιμα υλικά βοηθά τους κατασκευαστές να απαλλαγούν από ζητήματα της αλυσίδας εφοδιασμού και να λειτουργήσουν πιο ανεξάρτητα.
