Με το… αριστερό αναμένεται να κάνει πρεμιέρα η «απόσυρση» της ρήτρας αναπροσαρμογής από τα κυμαινόμενα τιμολόγια ρεύματος, η οποία θα τεθεί σε ισχύ από την 1η Αυγούστου, καθώς η εκτίναξη του κόστους του αερίου έχει «βάλει φωτιά» στις χονδρεμπορικές τιμές ηλεκτρικής ενέργειας και στην ελληνική αγορά.
Υπενθυμίζεται ότι στο πλαίσιο «απόσυρσης» της ρήτρας, που έχει ήδη νομοθετήσει το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, όλοι οι πάροχοι θα πρέπει να ανακοινώσουν έως τις 10 Ιουλίου τις καινούριες χρεώσεις που θα ισχύσουν για τα τιμολόγια του Αυγούστου. Ωστόσο, όλα τα στοιχεία δείχνουν πως οι ανατιμητικές πιέσεις δεν πρόκειται να περιορισθούν το επόμενο διάστημα, αναγκάζοντας έτσι τις εταιρείες να ενσωματώσουν στις καινούριες τιμολογήσεις τους αρνητικές προβλέψεις για το πώς θα εξελιχθεί έως τότε το κόστος, για την εξασφάλιση των ποσοτήτων ηλεκτρικής ενέργειας που θα χρειαστεί το πελατολόγιό τους.
Είναι ενδεικτικό ότι τα συμβόλαια Αυγούστου στο ολλανδικό hub εμπορίας αερίου (TTF) κινούνται αυτή τη στιγμή στα 170 ευρώ ανά Μεγαβατώρα, σημειώνοντας αύξηση πάνω από 50% σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα, στον οποίο έκλεισαν στα επίπεδα των 108,5 ευρώ ανά Μεγαβατώρα. Όπως είναι φυσικό, οι «υψηλές πτήσεις» του αερίου έχουν συμπαρασύρει προς τα πάνω και την εγχώρια χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, η οποία κινείται ανοδικά τον Ιούλιο κατά 40% περίπου έναντι του Ιουνίου, στα 312,99 ευρώ/MWh από 240,49 ευρώ ανά MWh.
Τα εκτιμώμενα επίπεδα των νέων χρεώσεων
Σε κάθε περίπτωση, βαρόμετρο για το ύψος των χρεώσεων θα αποτελέσει η τιμολογιακή πολιτική που θα ακολουθήσει η ΔΕΗ, με δεδομένο ότι εκπροσωπεί περισσότερα από 4,9 εκατομμύρια μετρητές στη χαμηλή τάση, από τα 6,8 εκατ. ενεργοποιημένα «ρολόγια» στο διασυνδεδεμένο σύστημα. Η επιχείρηση θα δημοσιοποιήσει τη χρέωσή της για τον Αύγουστο την Κυριακή, 10 Ιουλίου, με πηγές να τοποθετούν την τιμή που θα ανακοινωθεί σίγουρα πάνω από 0,46 ευρώ ανά κιλοβατώρα – με σημαντικές πιθανότητες να φτάσει ή και να ξεπεράσει τα 0,5 ευρώ.
Η εκτίμηση αυτή προέρχεται από το γεγονός ότι η επιχείρηση πλέον παύει να έχει πλεονάζοντα έσοδα από την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, με τα οποία θα μπορούσε να προχωρήσει σε εκπτώσεις. Κι αυτό γιατί τα «υπερέσοδά» της (όπως και όλων των παραγωγών) θα παρακρατούνται, για να διοχετευθούν στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης (ΤΕΜ) για τη χρηματοδότηση των επιδοτήσεων.
Αναλυτές εκτιμούν ότι στόχος της πλειονότητας των ιδιωτών επενδυτών είναι να ανακοινώσει (έστω και ελαφρώς) χαμηλότερες χρεώσεις από τη ΔΕΗ. Σε κάθε περίπτωση ωστόσο, όπως συμπληρώνουν οι ίδιοι ειδικοί της αγοράς, είναι δεδομένο πως όλες οι εταιρείες θα κινηθούν σε χρεώσεις πάνω από 0,4 ευρώ ανά κιλοβατώρα.
Ενσωμάτωση ρίσκου στις καινούριες τιμές
Πέρα από τα τρέχοντα χονδρεμπορικά κόστη ηλεκτρικής ενέργειας, σημαντικό ρόλο στις παραπάνω εκτιμήσεις παίζει το γεγονός ότι δεν διαφαίνονται στον ορίζοντα τάσεις για σημαντική αποκλιμάκωση των τιμών το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα.
Μάλιστα, η επικείμενη συντήρηση του αγωγού Nord Stream 1, και οι εύλογοι φόβοι ότι θα υπάρξει κάποια εμπλοκή από τη Μόσχα με συνέπεια να μην ολοκληρωθεί στις 21 Ιουλίου ώστε να αποκατασταθούν οι ροές στις αγορές της βόρειας και κεντρικής Ευρώπης, θα διατηρήσει έως τότε υψηλά τις τιμές. Βέβαια, αν όντως υπάρξει οποιαδήποτε παράταση της διακοπής λειτουργίας του έργου, τότε οι τιμές αερίου (και κατά συνέπεια και του ρεύματος) θα εκτροχιαστούν σε εξωφρενικές τιμές.
Με δεδομένη την απόσυρση της ρήτρας αναπροσαρμογής, όπως είναι φυσικό, οι χρεώσεις που θα ανακοινώσουν οι προμηθευτές θα ενσωματώνουν και τις δύο υφιστάμενες επιβαρύνσεις των κυμαινόμενων τιμολογίων (ονομαστική χρέωση και ρήτρα). Παράλληλα, θα περιλαμβάνουν το ρίσκο μιας ενδεχόμενης λανθασμένης πρόβλεψης της εξέλιξης των τιμών (ώστε οι εταιρείες να μην «γράψουν ζημίες» σε μια τέτοια περίπτωση).
Επίσης, θα πρέπει να συνυπολογίσουν και τις επισφάλειες από τυχόν αύξηση των ανεξόφλητων λογαριασμών. Κι αυτό γιατί, σύμφωνα με το καθεστώς που θα τεθεί σε εφαρμογή από τον Αύγουστο, οποιαδήποτε αλλαγή των χρεώσεων ενός παρόχου δίνει τη δυνατότητα στους πελάτες του να αλλάξουν προμηθευτή, χωρίς «πέναλτι» και χωρίς καμία πρόνοια για την προηγούμενη εξόφληση των λογαριασμών του.
Αναγκαία επιδότηση άνω του 1 δισ. ευρώ
Από την άλλη πλευρά, στην περίπτωση που επαληθευτούν τα εκτιμώμενα επίπεδα χρεώσεων, η συνέπεια θα είναι να πρέπει να υπάρξει κυριολεκτικά «γενναία» επιδότηση από την πολιτεία τον Αύγουστο στους λογαριασμούς ρεύματος, ώστε να αποκλιμακωθούν οι τιμές λιανικής στα επιθυμητά επίπεδα. Όπως προβλέπουν στελέχη του κλάδου, για να καλυφθεί η σχετική διαφορά, τότε οι επιδοτήσεις θα πρέπει να φτάσουν τα επίπεδα του 1 δισ. ευρώ – ενδεχομένως και ακόμη παραπάνω.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τα δεδομένα διαγράφονται δυσοίωνα για όλο το 2023, καθώς κύκλοι από την αγορά φυσικού αερίου εκτιμούν ότι για το επόμενο τετράμηνο μόνο στο καλύτερο σενάριο προβλέπεται η διεθνής τιμή του καυσίμου να υποχωρήσει μέχρι τα επίπεδα των 100 ευρώ ανά Μεγαβατώρα.
Αν δεν επιβεβαιωθεί αυτό το «καλύτερο σενάριο», τότε θα χρειαστεί ενισχυμένη «δύναμη πυρός» από τις επιδοτήσεις ολόκληρο το έτος, για να παραμείνουν συγκρατημένες οι λιανικές τιμές ηλεκτρισμού.
Κώστας Δεληγιάννης
