Πρόσκληση-έκκληση προς τις εθνικές και περιφερειακές αρχές που διαχειρίζονται ευρωπαϊκούς πόρους στα 27 κράτη μέλη της Ε.Ε για την υλοποίηση ενός πανευρωπαϊκού «εξοικονομώ κατ’ οίκον» απηύθυναν η Ευρωπαία Επίτροπος για την Πολιτική Συνοχής Ελίζα Φερέιρα και η αντιπρόεδρος της ΕΤΕπ Λιλιάνα Πάβλοβα.
Οι δύο αξιωματούχοι παρουσίασαν τη Δευτέρα έναν οδηγό για την ενεργειακή αναβάθμιση δημόσιων και ιδιωτικών κτιρίων και κατοικιών, που βασίζεται σε καλές πρακτικές που ακολούθησαν χώρες όπως η Λιθουανία (πρόγραμμα Jessica) και η Ελλάδα (Εξοικονομώ-Αυτονομώ).
Με τις ροές φυσικού αερίου από τη Ρωσία να αυξομειώνονται ανάλογα με τις διαθέσεις του Πούτιν και τις τιμές ενέργειας στα ύψη, η ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων αποτελεί πλέον ζήτημα εθνικής-ενεργειακής ασφάλειας.
Δεδομένου όμως του τεράστιου όγκου παλαιών κατοικιών στις Ευρωπαϊκές χώρες, το Ταμείο Ανάκαμψης δεν αρκεί για να χρηματοδοτήσει την ανακαίνισή τους.
Είναι εκ των πραγμάτων αναγκαία επομένως η μόχλευση των περιορισμένων διαθέσιμων δημόσιων πόρων για την προσέλκυση ιδιωτικών κεφαλαίων και χρηματοδότησης από τράπεζες ώστε να προχωρήσει το γιγαντιαίο σε μέγεθος έργο της ενεργειακής αναβάθμισης των κατοικιών και των κυβερνητικών κτιρίων. Για τις περισσότερες χώρες-μέλη της ΕΕ όμως το να συνδυάσουν δημόσιους και ιδιωτικούς πόρους, δηλαδή ευρωπαϊκή επιδότηση και φθηνά δάνεια σε ένα πακέτο, φαίνεται βουνό και εξαιρετικά περίπλοκο.
Τα παράδειγματα της Λιθουανίας και της Ελλάδος όμως δείχνει ότι δεν χρειάζεται να ανακαλύψουμε τον τροχό.
Οι υπηρεσίες της Κομισιόν και της ΕΤΕπ προτείνουν ένα πρακτικό οδηγό για τις εθνικές αρχές που διαχειρίζονται τους πόρους συνοχής και του ταμείου ανάκαμψης στα κράτη μέλη ώστε να κάνουν το ίδιο.
Στους Έλληνες, το προτεινόμενο μοντέλο-οδηγός που παρουσιάστηκε είναι γνωστό: με κίνητρο τη μερική δημόσια επιδότηση για την αναβάθμιση της κατοικίας, οι ενδιαφερόμενοι ιδιοκτήτες καταθέτουν σχέδιο ενεργειακής αναβάθμισης (αντλίες θερμότητας, ενεργειακά κουφώματα, ηλιακοί, φωτοβολταϊκά, κλπ) και εξασφαλίζουν το υπόλοιπο της χρηματοδότησης από ίδιους πόρους και τραπεζικό δανεισμό με προνομιακούς όρους χάρη στη στήριξη της ΕΤΕπ και τις εγγυήσεις των ευρωπαϊκών πόρων προς τις τράπεζες. Έτσι, τα διαθέσιμα κονδύλια των εθνικών ΕΣΠΑ μοχλεύονται και επιτυγχάνεται η αναγκαία επιτάχυνση της ενεργειακής αναβάθμισης. Αρκεί βέβαια η πρόσκληση να εισακουστεί και οι εθνικές αρχές στα υπόλοιπα κράτη μέλη ακολουθήσουν τον αναλυτικό μπούσουλα του χρηματοδοτικού εργαλείου που έθεσαν στη διάθεσή τους η ΕΤΕπ και η Κομισιόν.
