Εξοικονομώ-Αυτονομώ: Η αναγκαία παράταση ολοκλήρωσης των έργων

Σε αναμονή της επόμενης φάσης στη διαδικασία αξιολόγησης των αιτήσεων του “Εξοικονομώ 2021” και της οριστικής λίστας υπαγωγών, οι αποφάσεις υπαγωγής ωφελούμενων στο προηγούμενο πρόγραμμα «Εξοικονομώ-Αυτονομώ», συνεχίζουν να εκδίδονται, φτάνοντας αισίως τις 8. Από αυτές, η πρώτη απόφαση στην οποία συμπεριλήφθησαν 12.579 υπαγωγές, εκδόθηκε την 08^η Απριλίου 2021 και η (μέχρι στιγμής) τελευταία στην οποία συμπεριλήφθησαν μόλις 11 υπαγωγές, εκδόθηκε πριν 2 εβδομάδες και συγκεκριμένα την 31^η Μαΐου 2022.

Αναλυτικά, οι μέχρι σήμερα υπαγωγές έχουν ως εξής:

- Advertisement -

Η χρονική διάρκεια υλοποίησης του φυσικού και οικονομικού αντικειμένου των έργων από τους Ωφελούμενους είναι 12 μήνες (σύμφωνα με τα οριζόμενα στο Κεφάλαιο 7.4 του Οδηγού Εφαρμογής του Προγράμματος) και εκκινεί από την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης υπαγωγής (συμβατικός χρόνος υλοποίησης του έργου).

Επιπλέον, σύμφωνα με το Κεφάλαιο 7.5.3, “Μετά από έγκριση του Δικαιούχου, επιτρέπεται η παράταση της προθεσμίας ολοκλήρωσης του έργου, για επιπλέον διάστημα τριών (3) μηνών, από το πέρας της εν λόγω προθεσμίας. Η παράταση λαμβάνεται με αίτημα του ωφελουμένου αυτόματα μέσω του πληροφοριακού συστήματος. Κατά το αίτημα δύναται να αναρτηθούν τυχόν υποστηρικτικά έγγραφα. Το αίτημα παράτασης δύναται να γίνει μέχρι τη λήξη της προθεσμίας υλοποίησης και η παράταση λαμβάνεται αυτόματα.”

Από τα ανωτέρω κεφάλαια του οδηγού, καταλήγουμε σε συνολικό χρονικό διάστημα ολοκλήρωσης των έργων τους 15 μήνες, μαζί με τη δυνατότητα παράτασης. Πρακτικά, αυτό σημαίνει πως σε περίπου 3 εβδομάδες, δηλαδή έως την 07^η Ιουλίου 2022, θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί τα έργα των 12.579 ωφελούμενων, της 1^ης υπαγωγής, όπως μάλιστα υπογράμμισε και σε σχετική του ανακοίνωση το ΥΠΕΝ. Μάλιστα, σε αυτή την κατεύθυνση, πριν από 2 εβδομάδες, το ΥΠΕΝ εξέδωσε «Οδηγό πληρότητας των αιτήσεων τελικής εκταμίευσης του “Εξοικονομώ-Αυτονομώ”». Αντίστοιχα, έως την 06^η Σεπτεμβρίου και με τις θερινές διακοπές να μεσολαβούν, θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί τα έργα των 13.695 ωφελούμενων της 2^ης υπαγωγής.

Ποια είναι όμως η πραγματική κατάσταση στην οποία βρίσκονται τα έργα; Σύμφωνα με τα τελευταία επίσημα στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα από το ΥΠΕΝ με ημερομηνία 01/06/2022, ως απάντηση σε σχετική ερώτηση που κατατέθηκε στη Βουλή, η πορεία των αιτήσεων του “Εξοικονομώ-Αυτονομώ” έως και την 25^η Μαΐου 2022 ήταν η εξής:

1. Αριθμός αιτήσεων που έχουν υπαχθεί στο Πρόγραμμα 37769.
2. Αριθμός αιτήσεων που ολοκληρώθηκαν (επιτυχής έλεγχος δικαιολογητικών) και για τις οποίες έχει δοθεί εντολή εκταμίευσης των κινήτρων 7924. Το συνολικό ύψος άμεσης ενίσχυσης, ανέρχεται στο ποσό των 134,55 εκ €. Για 2130 αιτήσεις εξ αυτών, που έχουν επιλέξει τραπεζικό δανεισμό, έχει δοθεί εντολή εκταμίευσης και του υπόλοιπου ποσού δανείου συνολικού ύψους 1,08 εκ €.
3. Αριθμός αιτήσεων που ολοκληρώθηκαν επιτυχώς και για τις οποίες επίκειται η εκταμίευση των κινήτρων 208. Το συνολικό ύψος άμεσης ενίσχυσης, ανέρχεται στο ποσό των 3,84 εκ €.
4. Αριθμός αιτήσεων που ολοκληρώθηκαν και βρίσκονται σε διενέργεια ελέγχου δικαιολογητικών τελικής εκταμίευσης 3650. Το συνολικό ύψος άμεσης ενίσχυσης, βάσει των αντίστοιχων αποφάσεων υπαγωγής, ανέρχεται στο ποσό των 69,56 εκ €.
5. Αριθμός αιτήσεων που έχουν επιλέξει τραπεζικό δανεισμό και στις οποίες έχει δοθεί προκαταβολή δανείου 10954. Το συνολικό ύψος των προκαταβολών ανέρχεται στο ποσό των 15,37 εκ €.

Αν και στα ανωτέρω στοιχεία δεν υπάρχει ανάλυση που να κατανέμει τη φάση στην οποία βρίσκονται οι αιτήσεις ανά υπαγωγή, είναι προφανές πως υπάρχουν χιλιάδες ακόμα αιτήσεις οι οποίες θα αντιμετωπίσουν πρόβλημα με την ολοκλήρωση των έργων τους, τόσο από την 1^η όσο και από τη 2^η απόφαση υπαγωγής.

Ποιοι είναι όμως οι κυριότεροι λόγοι για τη μη ολοκλήρωση των έργων; Όπως έχουμε καταγράψει πολλές φορές στο B2Green και όπως μας επισημαίνει πλήθος μηχανικών που δραστηριοποιείται στο εν λόγω πρόγραμμα, οι κυριότεροι (αλλά όχι μόνοι) λόγοι ήταν: οι αυξήσεις στα δομικά υλικά, η πανδημία και οι περιπτώσεις στις οποίες στα έργα έχει συμπεριληφθεί εγκατάσταση φωτοβολταϊκών.

Για την πανδημία, η κατάσταση είναι λίγο έως πολύ, γνωστή. Αξίζει πάντως να σημειώσουμε πως κατά το παρελθόν και με αφορμή την πανδημία, δόθηκε σημαντική παράταση των έργων του Β’ κύκλου του “Εξοικονόμηση Κατ’ Οίκον II”.
Αναφορικά με τις αυξήσεις στα δομικά υλικά, το πρόβλημα έχει έρθει πολλές φορές στη Βουλή (όπως π.χ. μπορείτε να δείτε εδώ και εδώ) ενώ το ίδιο ζήτημα απασχόλησε και το ΤΕΕ.
Τέλος, το πρόβλημα με τα φωτοβολταϊκά έχει επίσης φτάσει στη Βουλή (δείτε ενδεικτικά εδώ και εδώ) και αφορά στην άρνηση του ΔΕΔΔΗΕ να συνδέσει με το δίκτυό του τις εγκαταστάσεις λόγω έλλειψης διαθεσιμότητας.

Επιπλέον, όπως επισημαίνουν στο B2Green οι μηχανικοί, πλησιάζοντας η καταληκτική ημερομηνία ολοκλήρωσης των έργων και χωρίς την ανακοίνωση γενικής παράτασης για τα έργα του προγράμματος, τα συνεργεία και οι προμηθευτές παγώνουν τις εργασίες που υπολείπονται, μη γνωρίζοντας αν θα δοθεί τελικά παράταση, μη θέλοντας να ρισκάρουν την εξόφλησή τους σε ενδεχόμενη εκπρόθεσμη ολοκλήρωση του συνόλου του έργου και απένταξής του από το πρόγραμμα, βάσει των προθεσμιών που ισχύουν σήμερα.

Προφανώς, αυτή η κατάσταση, δεν εξυπηρετεί κανέναν, ωφελούμενους, επαγγελματίες και ΥΠΕΝ, εκ των οποίων το τελευταίο σίγουρα δε θα ήθελε να “φορτωθεί” στην πλάτη του την απένταξη χιλιάδων ωφελούμενων από ένα τόσο δημοφιλές πρόγραμμα. Οι πληροφορίες που φτάνουν στο B2Green λένε πως – εκτός εξαιρετικού απροόπτου – το Υπουργείο προσανατολίζεται σε ανακοίνωση παράτασης. Εξάλλου, όπως επισημαίνεται και στον οδηγό του προγράμματος, “Παράταση πέραν των ανωτέρω προθεσμιών είναι δυνατόν να ζητηθεί μέσω του πληροφοριακού συστήματος και να εγκριθεί από τον Δικαιούχο μόνο σε περίπτωση ανωτέρας βίας. Σε κάθε περίπτωση δεν είναι δυνατή η χορήγηση παράτασης πέραν από την 16η/6ου/2023”. Η χρονική πρόβλεψη καθώς και οι λόγοι ανωτέρας βίας που απαιτούνται για τη χορήγηση της παράτασης, είναι υπαρκτοί. Το ζητούμενο πλέον είναι να ανακοινωθεί άμεσα, για να ξεπαγώσουν τα έργα που είναι στάσιμα λόγω ανασφάλειας ιδιοκτητών και επαγγελματιών, καθώς και να μην περιοριστεί σε τυπικό, μικρό χρονικό διάστημα αλλά να δοθεί στη διάθεση των ιδιοκτητών και των επαγγελματιών ο απαιτούμενος χρόνος για την ολοκλήρωση των έργων, συνυπολογίζοντας όλα τα ανωτέρω ζητήματα, σε συνδυασμό με το αναμενόμενο “φρένο” της αγοράς κατά την περίοδο των θερινών διακοπών.