Μπορεί για την ώρα σε μεγάλα κτηματολογικά γραφεία, όπως της Αθήνας ή της Θεσσαλονίκης, ο χρόνος αναμονής ακόμη και για την μεταγραφή ενός συμβολαίου, δηλαδή μία απλή υπόθεση, να είναι από δύο μήνες έως και 10 μήνες όμως, η μεταβίβαση ενός ακινήτου επιχειρείται να γίνεται αποκλειστικά ηλεκτρονικά με χρονικό ορίζοντα το δεύτερο τρίμηνο του 2024. Ο στόχος αυτός θα επιτευχθεί μέσω του έργου, ύψους 888,5 χιλ. ευρώ, του ηλεκτρονικού φακέλου μεταβίβασης ακινήτων που εντάχθηκε στο Ταμείο Ανάκαμψης με απόφαση του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών Θ. Σκυλακάκη.
Η μακρά λίστα δικαιολογητικών
Για την μεταβίβαση ενός ακινήτου απαιτούνται τουλάχιστον 17 δικαιολογητικά από διάφορες υπηρεσίες, όπως η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων, Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης, το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος, το Κτηματολόγιο, οι Αποκεντρωμένες Διοικήσεις, η Δασική Υπηρεσία και ο ΕΦΚΑ.
Στόχος του έργου είναι η πλήρης ηλεκτρονικοποίηση της διαδικασίας και η απεμπλοκή των υπάλληλων των προαναφερόμενων φορέων από τα ενδιάμεσα στάδια παροχής υπηρεσιών που απαιτούνται για την τελική μεταβίβαση ακινήτων.
Για το σκοπό αυτό, θα αναπτυχθεί διαδικτυακή πλατφόρμα διαχείρισης του ενιαίου ηλεκτρονικού φακέλου μεταβίβασης ακινήτων, η οποία θα διασφαλίσει την ταχύτερη και ασφαλέστερη διεκπεραίωση των υποθέσεων μεταβίβασης ακινήτων με πλήρη ηλεκτρονικό τρόπο. Η διαδικτυακή πλατφόρμα διαχείρισης του ενιαίου ηλεκτρονικού φακέλου μεταβίβασης ακινήτων απαιτεί τη διαλειτουργικότητα με τα πληροφοριακά συστήματα των εμπλεκόμενων φορέων και ανάπτυξη υποσυστημάτων για την ανταλλαγή των επιθυμητών δεδομένων.
Η πλατφόρμα δηλαδή του ηλεκτρονικού φακέλου θα «επικοινωνεί» με τα πληροφοριακά συστήματα της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, του Κτηματολογίου, της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, της Δασικής Υπηρεσίας, του ΕΦΚΑ, του Μητρώου Πολιτών, της Ελληνικής Αστυνομίας, των Συμβολαιογραφικών Συλλόγων και του Εθνικού Μητρώου Επικοινωνίας Πολιτών (ΕΜΕΠ).
Ευρύτερα με το συγκεκριμένο έργο και σε συνδυασμό με νομοθετικές ρυθμίσεις, όπως η πρόσφατη για την έκδοση του ΤΑΠ αλλά και καινούργιες επιδιώκεται να μειωθεί η γραφειοκρατία στις μεταβιβάσεις ακινήτων.
Το έργο για τον ηλεκτρονικό φάκελο μεταβίβασης ακινήτων προβλέπει την έκδοση εγκυκλίου για την κατάργηση της κοινοποίησης της επιφάνειας του κτηρίου στον ΔΕΔΔΗΕ και την ολοκλήρωση της ενοποίησης του συστήματος δήλωσης τετραγωνικών μέτρων στους δήμους. Όπως και τη θέσπιση νομοθεσίας για τη δημιουργία πλαισίου ασφαλών συναλλαγών σε κινητά περιουσιακά στοιχεία. Επίσης, έως το τέλος του 2023, θα πρέπει να θεσπιστεί νομοθεσία για τη δημιουργία πλαισίου ασφαλών συναλλαγών σε κινητά περιουσιακά στοιχεία και να τεθεί σε πλήρη λειτουργία η πλατφόρμα για την απόκτηση άδειας κατασκευής.
Άθλος η ολοκλήρωση των μεταβιβάσεων
Ωστόσο, σήμερα η ολοκλήρωση της μεταβίβασης της κυριότητας των ακινήτων παραμένει ιδιαίτερα χρονοβόρος διαδικασία όχι τόσο λόγω της γραφειοκρατίας όσο των δυσλειτουργιών σε μεγάλα κτηματολογικά γραφεία ή (υπό κατάργηση) υποθηκοφυλακεία.
Η μετάβαση από τα υποθηκοφυλακεία στο Εθνικό Κτηματολόγιο συνοδεύθηκε με πολυάριθμες παραιτήσεις ή συνταξιοδότηση «δικαστικών υπαλλήλων που γνωρίζουν καλά τη δουλειά», όπως αναφέρουν στο Moneyreview.gr παράγοντες της αγοράς.
Επίσης, ο αριθμός των υφιστάμενων δικηγόρων στα κτηματολογικά γραφεία για το νομικό έλεγχο δεν επαρκεί, ενώ στα έμμισθα υποθηκοφυλακεία σημαντικός αριθμός υπαλλήλων έχει αξιοποιήσει τη δυνατότητα που προβλέπει ο νόμος για την μετάθεσή τους σε δικαστικές υπηρεσίες. Επιλέγουν δηλαδή, να μην μεταφερθούν στο κτηματολογικό γραφείο, όταν αυτό «συγχωνευθεί» με το υποθηκοφυλακείο με στόχο την αποφυγή του αυξημένου φόρτου εργασίας.
Για την αντιμετώπιση του προβλήματος προχωρούν προσλήψεις μέσω ΑΣΕΠ στα κτηματολογικά γραφεία, αλλά και η συνεργασία με κατά τόπους δικηγορικούς συλλόγους. Παρά τα μέτρα αυτά όμως, παραμένει ιδιαίτερα χρονοβόρος η μεταγραφή των συμβολαίων με αποτέλεσμα πολλές συναλλαγές να κινδυνεύουν να τιναχτούν στον αέρα. Όσοι επιχειρούν να αποκτήσουν την κυριότητα ενός ακινήτου, βρίσκονται αντιμέτωπη και με τη νέα 20ήμερη αποχή των συμβολαιογράφων από τις 30 Μαΐου.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΔΕΛΕΒΕΓΚΟΣ
