Πέντε σενάρια έχουν πέσει στο τραπέζι αρμόδιων στελεχών του Υπουργείου Εργασίας σε σχέση με την προβλεπόμενη αύξηση των εισφορών των μη μισθωτών το 2023.
Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες του Capital.gr από πηγές με γνώση των πρωταρχικών σκέψεων που έχουν γεννηθεί σε μερίδα αρμοδίων κυβερνητικών στελεχών, εκτός από την αύξηση των εισφορών των μη μισθωτών το 2023 κατά το ποσοστό του πληθωρισμού το 2022 (όπως προβλέπει ο νόμος Βρούτση), βρίσκεται το πάγωμα των εισφορών, η αύξησή τους κατά το ποσοστό που αντιστοιχεί στο 1/2 της προβλεπόμενης αύξησης του δείκτη τιμών καταναλωτή, η αύξησή τους κατά το ποσοστό αύξησης του κατώτατου μισθού το 2022 ή ακόμα και κατά το ποσοστό αύξησης του εργατικού κόστους το 2022.
Υπενθυμίζεται πως με βάση τον ασφαλιστικό νόμο του κ. Γιάννη Βρούτση το 2023 και το 2024 όλες οι εισφορές των μη μισθωτών (ελεύθερων επαγγελματιών, αυτοαπασχολούμενων, αγροτών), δηλαδή οι εισφορές όχι μόνο για την επικουρική ασφάλιση, αλλά και για την κύρια και την υγεία αυξάνονται κατά το ποσοστό του πληθωρισμού του περασμένου έτους.
Συγκεκριμένα, η σχετική διάταξη προβλέπει ότι τα ποσά των ασφαλιστικών κατηγοριών ‘’προσαυξάνονται κατ’ έτος με διαπιστωτική πράξη του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, κατά το ποσοστό μεταβολής του μέσου ετήσιου γενικού δείκτη τιμών καταναλωτή του προηγούμενου έτους’’.
Έτσι αν επαληθευτούν οι επίσημες προβλέψεις για πληθωρισμό 5%-6% φέτος, τότε -εφόσον εφαρμοστεί ο νόμος Βρούτση- θα πρέπει οι εισφορές των μη μισθωτών να αυξηθούν κατά αντίστοιχο ποσοστό. Καθώς αυτό προβλέπει το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο, η εφαρμογή αυτής της αύξησης (σ.σ. 5% -6%) στις εισφορές των μη μισθωτών αποτελεί το πρώτο σενάριο, αν και όχι το επικρατέστερο.
Μία τέτοια επιβάρυνση από την 1η Ιανουαρίου 2023 στους μη μισθωτούς, μετά από μία ακόμη δύσκολη χρονιά -όπως η φετινή- λόγω της επιδείνωσης της ενεργειακής κρίσης που έφερε ο πόλεμος στην Ουκρανία (και αφού είχαν προηγηθεί 2 χρόνια περιοριστικών μέτρων), έχει δημιουργήσει προβληματισμό σε πολλά υψηλόβαθμα στελέχη της κυβέρνησης και των Ταμείων σε σχέση με την εφαρμογή μίας αύξησης 5%-6% αν και η κυρίαρχη γραμμή, σύμφωνα με αρμόδιους κύκλους του ίδιου Υπουργείου, είναι πως “είναι πολύ νωρίς ακόμα για να υπάρξει απάντηση” σε οποιοδήποτε ερώτημα για εναλλακτικές λύσεις απέναντι σε μία τέτοια αύξηση.
Εξάλλου, σημειώνουν άλλες πηγές, είναι ακόμα νωρίς για μία τελική εκτίμηση του πληθωρισμού του 2022, μαζί και για τον καθορισμό της πολιτικής απέναντι σε αυτό το ζήτημα.
Ωστόσο σε ορισμένα στελέχη της κυβέρνησης και των Ταμείων έχουν ήδη ξεκινήσει να γεννιούνται ‘’δεύτερες σκέψεις’’, οι οποίες σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες του Capital.gr προβλέπουν να μην υπάρξει μία αύξηση στις εισφορές ίση του πληθωρισμού (5%-6%), αλλά να υπάρξει μία αύξηση στις εισφορές των μη μισθωτών το 2023 στο ½ του πληθωρισμού του 2022.
Δηλαδή αν πχ έχουμε πληθωρισμό 6% φέτος, να εφαρμοσθεί αύξηση 3% στις εισφορές των μη μισθωτών το 2023. Aυτό είναι το δεύτερο σενάριο.
Οι ίδιες πηγές θεωρούν, όμως, εξίσου πιθανόν (με τη μείωση της προβλεπόμενης αύξησης στο ½) να υπάρξει ένα προσωρινό ‘’πάγωμα” κάθε αύξησης στις εισφορές των μη μισθωτών το 2023. Αυτό είναι το τρίτο σενάριο.
Άλλα στελέχη, όμως, εξέφρασαν στο Capital.gr μία εντελώς διαφορετική αντίληψη, σύμφωνα με την οποία θα πρέπει να αλλάξει ριζικά το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο αναπροσαρμογής των εισφορών των μη μισθωτών.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, οι εισφορές τους δεν θα πρέπει να καθορίζονται με βάση τον πληθωρισμό, αλλά με βάση την πορεία των εργατικών αμοιβών. Θα μπορούσαν να καθορίζονται με βάση την εξέλιξη του κατώτατου μισθού. Σε αυτήν την περίπτωση, δεδομένου πως ο κατώτατος μισθός αυξήθηκε κατά 9,5% το 2022 (2% τον Ιανουάριο και 7,5% τον Μάιο του 2022), κατά αντίστοιχο ποσοστό θα μπορούσαν να αυξηθούν και οι εισφορές των μη μισθωτών. Αυτό είναι το τέταρτο σενάριο.
Υπάρχει, όμως, και ένα πέμπτο σενάριο που αναμένεται να πέσει στο τραπέζι της συζήτησης στο κυβερνητικό στρατόπεδο (στη γραμμή της αύξησης των εισφορών των μη μισθωτών λαμβάνοντας υπόψη την πορεία των εργατικών αμοιβών) και προβλέπει την αύξηση των εισφορών κατά το ποσοστό αύξησης του Εργατικού Κόστους στην οικονομία και όχι κατά το ποσοστό αύξησης του δείκτη μισθών καταναλωτή όπως προβλέπει ο νόμος Βρούτση από το 2025 (καθώς αυτός ο δείκτης δεν είναι αρκετά ”αξιόπιστος”, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές). Οι ίδιες πηγές υποστηρίζουν πως το ποσοστό αύξησης αυτού του δείκτη ενδεχομένως φέτος να είναι μεγαλύτερο από 9,5%. Υπενθυμίζεται πως ο νόμος Βρούτση προβλέπει πως από το 2025, οι εισφορές των μη μισθωτών θα αυξάνονται κατά το ποσοστό αύξησης του δείκτη μισθών.
Του Δημήτρη Κατσαγάνη
