H στροφή προς τα θαλάσσια (υπεράκτια) αιολικά πάρκα αποτυπώνεται και σε πρόσφατη έκθεση της Fitch Solutions. Σύμφωνα με την έκθεση, στο τέταρτο τρίμηνο του έτους τα υπό ανάπτυξη αιολικά πάρκα έφτασαν τα 423 GW (από 320 GW στο δεύτερο τρίμηνο) με τα υπεράκτια να αποτελούν πλέον το 55% του χαρτοφυλακίου. Σχεδόν τα μισά (190 GW) από τα νέα αιολικά πάρκα προωθούνται στην Ευρώπη, η οποία επιταχύνει και το βηματισμό προς τα θαλάσσια αιολικά, εξέλιξη που δικαιολογεί και το ενδιαφέρον ισχυρών ομίλων για την Ελλάδα.
Στον κατάλογο των ενδιαφερομένων ήρθε να προστεθεί και η γαλλική Technip, η οποία επενδύει σε τεχνολογία για ανεμογεννήτριες πλωτών θαλάσσιων αιολικών. Στα πλωτά αιολικά, που μπορούν να εγκατασταθούν σε θάλασσες με μεγαλύτερη βάθη, επικεντρώνεται και η Ελλάδα. Στην πρόσφατη παρουσίαση του σχεδίου νόμου για την αδειοδότηση των θαλάσσιων αιολικών στο υπουργικό συμβούλιο ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κ. Σκρέκας είχε υποστηρίξει πως η χώρα μας διαθέτει «άριστο αιολικό δυναμικό» που αντέχει περίπου 10 GW υπεράκτιων (θαλάσσιων) αιολικών πάρκων σταθερής έδρασης και περίπου 20 GW πλωτών.
Ήδη κάποιοι από τους ισχυρούς της Ευρώπης, όπως η Ocean Winds (κοινή εταιρεία της πορτογαλικής EP Renewables και της γαλλικής Engie) που έχει υπογράψει συμφωνία με την ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή και η Copenhagen Infrastructure Partners (CIP) που συνεργάζεται με την Μυτιληναίος, αλλά και η νορβηγική Equinor, η μεγαλύτερη εταιρεία ανάπτυξης θαλάσσιων αιολικών πάρκων στον κόσμο, βρίσκονται ήδη την ελληνική αγορά. Σήμερα μάλιστα η πρεσβεία της Νορβηγίας διοργανώνει συνάντηση μεταξύ εκπροσώπων του νορβηγικού φορέα υπεράκτιων αιολικών με στελέχη ελληνικών ενεργειακών ομίλων.
Σε αναζήτηση διεθνών εταίρων
Διεθνείς συνεταίρους αναζητούν και οι όμιλοι που είχαν λάβει προ δεκαετίας τις δύο άδειες για θαλάσσια αιολικά οι οποίες με βάση το θεσμικό πλαίσιο που παρουσιάστηκε πρόσφατα παραμένουν σε ισχύ. Πρόκειται για άδειες όπως αυτή που είχε λάβει ο όμιλος Κοπελούζου για περιοχή ανοικτά της Αλεξανδρούπολης (ισχύος 212 MW), αλλά και η RF Energy για μεγάλο υπεράκτιο αιολικό, ισχύος περί τα 500 MW βορειοανατολικά της Λήμνου.
Σε αναζήτηση εταίρων από τη διεθνή αγορά βρίσκονται και οι άλλοι μεγάλοι ενεργειακοί όμιλοι όπως η ΔΕΗ, τα Ελληνικά Πετρέλαια (ΕΛΠΕ) και η Motor Oil. Πιθανοί υποψήφιοι για τη διεκδίκηση αδειών θεωρούνται και οι Αμερικανοί της Quantum που συνεργάζονται με την ελληνική ΕΝΤΕΚΑ, η Ελλάκτωρ (που επίσης ψάχνει εταίρους), κ.α. Στην κυβέρνηση επιχειρούν να προσελκύσουν και ισχυρούς πετρελαϊκούς ομίλους, όπως η ExxonMobil, που αναζητούν «πράσινες» επενδύσεις, σε συνδυασμό με την εκμετάλλευση κοιτασμάτων υδρογονανθράκων.
Στην αγορά θεωρούν πως δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο καθώς στο παιχνίδι για τα υπεράκτια αιολικά έχουν ήδη μπει όλες οι ευρωπαϊκές χώρες. Η Γαλλία ετοιμάζει μέσα στον επόμενο χρόνο τον πρώτο μεγάλο διαγωνισμό, ενώ προς την ίδια κατεύθυνση κινούνται και η Ισπανία και η Ιταλία. Ο κ. Σκρέκας έχει υποστηρίξει πως το νέο ρυθμιστικό πλαίσιο έχει ως στόχο την υλοποίηση επενδύσεων περί τα έξι δισ. ευρώ για την ανάπτυξη μονάδων συνολικής ισχύος 2 GW στις ελληνικές θάλασσες.
Το σχέδιο νόμου του ΥΠΕΝ
Σύμφωνα με το σχέδιο νόμου που είχε παρουσιάσει ο ΥΠΕΝ, προβλέπεται χωροταξικός σχεδιασμός στο πρότυπο ανάπτυξης των υδατοκαλλιεργειών, καθώς θεωρείται ενεργό και δοκιμασμένο πλαίσιο με ασφάλεια δικαίου. Στο ΥΠΕΝ επέλεξαν ένα «Μεικτό – Υβριδικό Μοντέλο» για την ανάπτυξη των θαλάσσιων αιολικών στο οποίο υπάρχει συνδυασμός κρατικού ελέγχου και ενεργοποίησης της επενδυτικής πρωτοβουλίας.
Έτσι, προβλέπεται πως μέχρι το τρίτο τρίμηνο του 2022, το δημόσιο θα επιλέξει θαλασσο-τεμάχια εντός των οποίων θα αναπτυχθούν τα θαλάσσια αιολικά ενώ στο πρώτο τρίμηνο του 2023 θα υπάρχει μια αρχική χωροταξική / αδειοδοτική ωρίμανση και θα ακολουθήσει η παραχώρηση σε επενδυτές μέσω ανταγωνιστικής διαδικασίας για περαιτέρω ανάπτυξη/ωρίμανση στο δεύτερο τρίμηνο του 2023. Παράλληλα ο ΑΔΜΗΕ εξαρχής μελετά και σχεδιάζει διασυνδετική λύση ενώ η τελική ωρίμανση (μελέτες / μετρήσεις / άδειες) ολοκληρώνονται από τους επενδυτές μέχρι το τέταρτο τρίμηνο του 2025. Οι ώριμοι επενδυτές διαγωνίζονται για τιμή παραγόμενης ενέργειας μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2026.
Οσο για το φορέα διαχείρισης των αδειοδοτήσεων, εξετάζεται να είναι η Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων (ΕΔΕΥ) Α.Ε. Ο μειοδοτικός διαγωνισμός επί τιμής ενέργειας για ώριμα έργα διενεργείται από τη ΡΑΕ.
Φώτης Κόλλιας
