Αίτηση ιδιοκτήτη για εξαγορά/απαλλοτρίωση ακινήτου σε αρχαιολογικό χώρο λόγω δέσμευσης της ιδιοκτησίας του

Παναγιώτης Γαλάνης,
Δικηγόρος Περιβαλλοντικού – Πολεοδομικού Δικαίου, PhD, LLM
panagiotisgln@gmail.com
www.pgalanislaw.gr

Εισαγωγικά

Η προστασία των μνημείων και των αρχαιολογικών χώρων επιφέρει περιορισμούς στην ατομική ιδιοκτησία.

Για να μην καταλύεται αυτή, ο νόμος προέβλεψε την αποζημίωση του θιγόμενου ιδιοκτήτη με πλείονες τρόπους.

- Advertisement -

Ανεξαρτήτως αν ο χαρακτηρισμός κτίσματος ως διατηρητέου και ο παράλληλος καθορισμός συγκεκριμένης χρήσης του θα συνιστούσαν, άνευ ετέρου, υπέρμετρο και δυσανάλογο περιορισμό της ιδιοκτησίας, πάντως, δεν πρέπει να συντρέχει περίπτωση ουσιώδους περιορισμού του ελάχιστου ανεκτού ορίου των εξουσιών της ιδιοκτησίας, εφόσον αυτή δύναται να αποτελέσει αντικείμενο εκμετάλλευσης σύμφωνα με το καθεστώς χρήσεων του εγκεκριμένου ρυμοτομικού σχεδίου της περιοχής.

Η επιβολή περιορισμών στην άσκηση δραστηριοτήτων επί ακινήτων εντός αρχαιολογικού χώρου έχει περιεχόμενο ευρύτερο από τους γενικούς περιορισμούς της ιδιοκτησίας του άρθρου 17 του Συντάγματος και ως εκ τούτου δεν προϋποθέτει αυτή καθεαυτήτην καταβολή αποζημίωσης. Πλην, όμως, όταν η δέσμευση είναι υπέρμετρη (και γι’ αυτό χρειάζεται νομική συμβουλευτική για το αν στοιχειοθετείται αυτή εν προκειμένω), τότε οφείλεται αποζημίωση.

Τρόποι αποζημίωσης του ιδιοκτήτη ακινήτου σε αρχαιολογικό χώρο

Σύµφωνα µε το σύστημα του ν. 3028/2002, το οποίο καθιερώνει περισσότερους από έναν τρόπους αποζημίωσης του ενδιαφερόµενου ιδιοκτήτη (απαλλοτρίωση, εξαγορά, αποζημίωση), η Διοίκηση, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 18 του Ν. 3028/2002 και ανεξαρτήτως της κρίσης, ως προς το αποζημιωτικόαίτηµα, που εξέφερε ο Προϊστάμενος της Εφορείας Αρχαιοτήτων να επιληφθεί της αίτησης του αιτούντος και να εξετάσει, πρωτίστως, αν συντρέχει περίπτωση αναγκαστικής απαλλοτρίωσης ή απευθείας εξαγοράς του επίδικου ακινήτου για λόγους προστασίας του αρχαιολογικού χώρου, κατά συνεκτίμηση των κριτηρίων του νόμου, του νομικού καθεστώτος της περιοχής των προσκοµισθέντων από τον αιτούντα στοιχείων, καθώς και της κατά προορισμό χρήσης του ακινήτου.

Η σιωπηρή άρνηση του Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού να αποφανθεί επί συγκεκριμένου αιτήματος συνιστά παράλειψη οφειλόμενης νόμιμης ενέργειας και μπορεί να ακυρωθεί δικαστικά.

Για περισσότερα, βλ. https://www.pgalanislaw.gr/blog/