Μπορεί η σχετική νοµοθετική ρύθµιση να προβλέπει ότι το 1% των παραγωγικών εκτάσεων ανά Περιφέρεια επιτρέπεται να διατίθεται για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών πάνελ, ωστόσο σε επίπεδο κοινότητας, οι επιπλοκές είναι δυσανάλογες. Πάνω από 5.000 στρέµµατα σε Νίκαια, Χαλκιάδες και Άγιο Κωνσταντίνο έχουν νοικιαστεί σε µεγάλους παίκτες της ενέργειας και θα «φυτευτούν» τους επόµενους µήνες µεγάλες µονάδες φωτοβολταϊκών, που θα µπορούσαν να είχαν τοποθετηθεί σε διπλανούς λόφους που δεν αξιοποιούνται γεωργικά.
Αρχικά, άλλωστε, το έντονο ενδιαφέρον εκδηλώθηκε για ορεινές εκτάσεις, οπότε ιδιωτικά και δηµόσια βοσκοτόπια που νοικιάζονταν από κτηνοτρόφους, κατέληξαν στα χέρια εταιρειών που ήταν διατεθειµένες να καταβάλουν ετήσιο µίσθωµα µέχρι και 250 ευρώ ανά στρέµµα. Τελευταία ωστόσο, διάφοροι δήµοι έβαλαν µπλόκο στην παραχώρηση δηµόσιων εκτάσεων, ενώ ταυτόχρονα η απόσταση από το δίκτυο έστρεψε το ενδιαφέρον στις πεδιάδες. Είναι πάντως τέτοια η αγωνία στα χωριά της χώρας, που δεν υπάρχει περίπτωση να συζητήσει κάποιος µε ανθρώπους της πρωτογενούς παραγωγής και να µην γίνει αναφορά σε κάποιο σχετικό συµβάν εγκατάστασης φωτοβολταϊκών.
Σύµφωνα µε το ρεπορτάζ, στη Θεσσαλία, όπου καλλιεργούνται περίπου 4,1 εκατ. στρέµµατα παραγωγικής γης, το όριο του 1% για φωτοβολταϊκά σε παραγωγικά χωράφια έχει σχεδόν συµπληρωθεί. Με άλλα λόγια, 41.000 στρέµµατα περίπου έχουν περιέλθει στο δυναµικό εταιρειών που δραστηριοποιούνται στον χώρο των ΑΠΕ, µε τον αντίκτυπο σε ορισµένες κοινότητες να είναι ιδιαίτερα µεγάλος. Στον Άγιο Κωνσταντίνο Φαρσάλων, από τα 15.000 περίπου στρέµµατα που καλλιεργούν οι παραγωγοί εκεί, περίπου 1.000 αφαιρέθηκαν φέτος αφού µισθώθηκαν από µεγάλη εταιρεία του χώρου. «Μια µέρα πριν τη σπορά µε ειδοποίησε η ιδιοκτήτρια ότι νοίκιασε για 25 χρόνια τα στρέµµατα που της νοίκιαζα. Από τα 700 που καλλιεργώ έχασα 108» περιγράφει ο Κώστας Μπρέλλας, παραγωγός σκληρού σίτου από την περιοχή. Σύµφωνα µε τον ίδιο, στο διπλανό χωριό, στον Άγιο Γεώργιο, έχουν νοικιαστεί ακόµα περισσότερα. «Μιλάµε τώρα για χωράφια που έβγαζαν 1 τόνο σκληρό σιτάρι και 600 κιλά βαµβάκι» συνεχίζει ο ίδιος. Σε µια καλή χρονιά, στον θεσσαλικό κάµπο µπαίνουν 21.000 στρέµµατα βιοµηχανικής ντοµάτας. «Με τόσο τροφοδοτούνται δύο εργοστάσια» σχολιάζει ο µελετητής Ντίνος Μπλιάτσος, που δραστηριοποιείται στην περιοχή, σε µια προσπάθεια να αποδώσει το µέγεθος της απώλειας σε γη που έχει ήδη δροµολογηθεί.
Μέχρι 300 ευρώ τα νοίκια
Ενδεικτικό του πνεύµατος της εποχής, ο τρόπος µε τον οποίο εκφράζεται το έντονο ενδιαφέρον ιδιοκτητών αγροτεµαχίων να διαθέσουν τα κτήµατά τους για εγκατάσταση φωτοβολταϊκών πάρκων. Σε σχετικό δηµοσίευµα του Αgronews από τον Ιούλιο του 2020, ακόµα και σήµερα δηµοσιεύονται σχόλια ενδιαφερόµενων να νοικιάσουν τις εκτάσεις τους, που βρίσκονται σε παραγωγικούς κάµπους της χώρας και κοντά σε δίκτυο.
Σε µια «ακριβή» περιοχή, το κόστος του ενοικίου για έναν αγρότη δεν µπορεί να υπερβεί τα 80 ευρώ για ετήσιες καλλιέργειες, µε τον µέσο όρο να σταθεροποιείται πλέον γύρω στα 40 ευρώ. «Όταν σου δίνουν 200, 250 και 300 ευρώ το στρέµµα, πώς να αρνηθείς;» αναφέρει ο κ. Μπλιάτσος, λέγοντας πως τίθεται πλέον θέµα ηθικής στην άρνηση παραχώρησης των εκτάσεων για φωτοβολταϊκά.
Πέτρος Γκόγκος
